• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مقدمات اجتهاد

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مقدمات اجتهاد، امور ضروری برای تحقق ملکه اجتهاد است.


مقدمات اجتهاد، به سلسله دانش‌هایی گفته می‌شود که فراگیری آنها، در حصول ملکه اجتهاد برای شخص مجتهد جهت استنباط احکام لازم است.
از جمله این مقدمات، فرا گیری علم لغت ، صرف ، نحو ، تفسیر (دست کم تفسیر آیات الاحکام که حدود پانصد آیه است)، رجال ، حدیث ، درایه ، کلام ، اصول فقه ، منطق ، فلسفه ، معانی ، بیان ، و ممارست در فقه است.
اندازه فرا گیری هر یک از این علوم، تفاوت دارد؛ در بعضی از آنها تخصص و تبحر لازم بوده و در بعضی آشنایی کافی است. در کتاب‌های اصولی، در اصل لزوم تحصیل هر یک از این علوم و اعتبار آن در اجتهاد و میزان لازم فراگیری هر یک، بحث و گفتوگو شده است.

۱.۱ - احاطه به زمان و عصری

احاطه به زمان و عصری که در آن اجتهاد می‌شود (دخالت عنصر زمان و مکان )، اقتضا می‌کند که شرایط اجتهاد، در عصرهای متفاوت، تغییر یابد؛ از دیدگاه امام خمینی، شناخت مسائل روز و مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، در عنصر اجتهاد دخالت دارد.
[۱] الاجتهاد اصوله و احکامه، بحرالعلوم، محمد، ص۵۱.
[۲] انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۳، ص (۶۲۸-۶۲۰).    
[۳] مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، محمدی، ابوالحسن، ص۳۴۳.
[۴] مصباح الاصول، خویی، ابوالقاسم، ج۳، ص۴۴۳.    
[۵] الاصول العامة للفقه المقارن، طباطبایی حکیم، محمد تقی، ص۵۷۱.    
[۶] الرسائل الاربع قواعد اصولیة و فقهیة، سبحانی تبریزی، جعفر، جزء ۳، ص۶۶.
[۷] علم الاصول تاریخا و تطورا، فاضل قایینی نجفی، علی، ص۱۹.


۱. ↑ الاجتهاد اصوله و احکامه، بحرالعلوم، محمد، ص۵۱.
۲. ↑ انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۳، ص (۶۲۸-۶۲۰).    
۳. ↑ مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، محمدی، ابوالحسن، ص۳۴۳.
۴. ↑ مصباح الاصول، خویی، ابوالقاسم، ج۳، ص۴۴۳.    
۵. ↑ الاصول العامة للفقه المقارن، طباطبایی حکیم، محمد تقی، ص۵۷۱.    
۶. ↑ الرسائل الاربع قواعد اصولیة و فقهیة، سبحانی تبریزی، جعفر، جزء ۳، ص۶۶.
۷. ↑ علم الاصول تاریخا و تطورا، فاضل قایینی نجفی، علی، ص۱۹.


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۷۳، برگرفته از مقاله «مقدمات اجتهاد».    


رده‌های این صفحه : اجتهاد و تقلید | اصول فقه
جعبه ابزار