مطرّف بن مغیرة بن شعبه ثقفی، فردی انقلابی و از والیان پرهیزکار بود. حجاج بن یوسف او را بر حکومت مدائن گماشت. وقتی که شبیب خارجی روانه جنگ با او شد، مطرّف به او پیغام داد که شخصی را از پیروانش به نزد وی بفرستد تا نسبت به مرام و مسلک آنها اطلاع پیدا کند. شبیب این تقاضا را پذیرفت و یکی از علمای پیرو خود را نزد مطرّف فرستاد. پس از گفت وگوهایی که انجام شد، مطرّف به خوارج گروید و این گرایش را به اطرافیانش ابلاغ کرد، اما آنان او را نسبت به خشم حجاج هشدار دادند که چنانچه حجاج از این موضوع آگاه شود، تو را سخت مجازات میکند. به هرحال، مطرّف با برخی از افراد مورد اطمینانش خلوت کرد و به ایشان گفت: من عبدالملک بن مروان و حجاج بن یوسف را برکنار کردم، پس هر یک از شما که با من همعقیده است، پیرویام کند تا با ستمگران به ستیز برخیزیم و هنگامی که خداوند کارمان را سامان بخشید امر حکومت را به شورای مسلمانان واگذار میکنیم تا هرکس را که دوست داشتند به خلافت برگزینند بر این اساس، یارانش با او بیعت کردند. مطرّف در سال ۷۷ ق همراه آنان سر به شورش نهاد و به حق و عدالت در کار حکومتی دعوت میکرد. خبر این جریان به حجاج رسید و او نیروهایی را فرستاد که در اطراف اصفهان با او درگیر شدند. یاران مطرّف شکست خوردند و خود وی نیز پیش از آنکه کارش بالا بگیرد، کشته شد. عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۲۴۲. ردههای این صفحه : تاریخ اسلام | حاکمان مدائن | خوارج | درگذشتگان سال 77 (قمری) | یاران حجاج بن یوسف ثقفی |