مصطفی بالیزاده
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مصطفی بالی زاده در بالی در استرومچه که امروزه در خاک
آلبانی قرار دارد، به دنیا آمد. بالی افندی به
طریقت خلوتیه پیوست و از
مشایخ این طریقت گردید و مریدان بسیار تربیت کرد.
بالی در استرومچه که امروزه در خاک
آلبانی قرار دارد، متولد شد؛ سپس در شهر صوفیه-بلغارستان-اقامت گزید و اشتهارش به صوفیوی از همین روست. وی در همان شهر به تحصیل پرداخت.
سپس به
استانبول رفت و در زمره مریدان شیخ
قاسم چلبی-که در روستای بابا نقاش در نزدیکی استانبول مدفون است-قرار گرفت و خلیفه او شد.
از این رو، به خلیفة الصوفیوی نیز معروف است. سلطان سلیمان قانونی به وی توجهی خاص داشت، چنانکه در برخی از لشکرکشیها نیز همراه سلطان بود. بالی افندی بعدها به
طریقت خلوتیه پیوست و از
مشایخ این طریقت گردید و مریدان بسیار تربیت کرد.
وی سرانجام در شهر
صوفیه درگذشت و در محلی به نام «صلاحیه» به خاک سپرده شد. عبد الرحمان بن عبد العزیز که از
قضات آن روزگار بود،
مسجد و زاویهای بر آرامگاه او بنا نمود.
از بالی افندی آثاری چند در
عرفان بر جا مانده است:
۱.
اطوار سبعه، رسالهای است در اطوار سبعه صوفیان که آن را اصول فقر نیز نامیدهاند. نسخهای از این رساله در کتابخانه سلیمانیه. موجود است.
۲. رساله
قضا و قدر. نسخه خطی آن در کتابخانه سلیمانیه. نگاهداری میشود.
۳-رسالة
التصوف. نسخهای از آن در بخش طاهر آقا در کتابخانه سلیمانیه موجود است.
۴-شرح
فصوص الحکم محیی الدین ابن عربی، که مشهورترین اثر بالی افندی است. این شرح که به زبان ترکی است. در میان شروح مختلف فصوص الحکم از اهمیت خاصی برخوردار است.
این اثر در ۱۳۰۹ ق در استانبول چاپ شده است.
۵. شرح
حدیث کنت کنزا مخفیا.
بروسه لی، همانجا، که نسخه خطی آن در کتابخانه سلیمانیه استانبول نگهداری میشود.
از دیگر آثار وی قصه
ابراهیم علیه السلام،
واردات،
مجموعة النصایح، و برخی اشعار صوفیانه (برای نسخ آنها،
) را میتوان نام برد.
ابراهیمی دینانی، غلامحسین، مقدمه بر شرح فصوص الحکم مؤید الدین جندی، به کوشش جلال الدین آشتیانی، مشهد، ۱۳۶۱ ش؛ بروسه لی، محمد طاهر، عثمانلی مؤلفلری، استانبول، ۱۳۳۳ ق؛ بغدادی، هدیه؛ ثریا، محمد، سجل عثمانی. (تذکره مشاهیر عثمانیه)، استانبول، ۱۳۱۱ ق؛ حاجی خلیفه، کشف؛ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، بیروت، ۱۹۵۷ م؛ مجدی محمد افندی، حدائق الشقائق. (ذیل الشقائق النعمانیة)، به کوشش عبد القادر اوزجان، استانبول، ۱۹۸۹ م
شرح فصوص الحکم (بالیزاده)
نرم افزار عرفان، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.