مشهورات مطلقه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مشهورات مطلقه، یکی از اصطلاحات
علم منطق بوده و به‌معنای قضایای دارای شهرت نزد عموم مردم است.
قضایای مشهورات به آن دسته از قضایا اطلاق می‌شود که بین مردم شهرت دارد، و مقبولیت آنها نزد جمیع عقلاء یا اکثر آنان و یا نزد عده خاصی شیوع پیدا کرده است.
یک قسم از قضایای مشهورات، مشهورات مطلقه هستند. مشهورات مطلقه به آن دسته از قضایای مشهورات گفته می‌شود که نزد عموم مردم و جمیع دانشمندان شهرت داشته و اختصاص به قومی خاص یا دانشمندان علم معینی ندارند، همانند: حسن عدل و قبح ظلم.
در مقابل مشهورات مطلقه، مشهورات محدوده است، یعنی قضایایی که نزد گروهی خاص، و یا دانشمندان یک علم شهرت داشته ولی در علم دیگر شهرت ندارند. مثلاً ممکن است در میان متکلمان قضیه‌ای دارای شهرت باشد اما عالم نحوی از آن اطلاعی نداشته باشد.
«مشهورات عامه» و «مشهورات خاصه» معمولاً مترادف با مشهورات مطلقه و مشهورات محدوده به کار می‌رود، اما در برخی آثار، معنایی متفاوت برای مشهورات عامه و خاصه ذکر شده است، و گفته‌اند: مشهورات عامه آن است که قضایای فراوانی از آنها
منشعب می‌شوند، مانند: «ظلم قبیح است» که قضایای دیگری، مانند زشت بودن زدن
یتیم و هتک عالم و توهین به صاحبان حق از آن
منشعب می‌شود، و مانند ترتب معلول بر علت، که می‌توان قضایای زیادی را از آن استخراج نمود، و مشهورات خاصه آن است که نمی‌توان قضایای دیگری را از آنها
انشعاب نمود. این قسم از مشهورات در هر زبانی، فراوان یافت می‌شوند، مانند این مَثَل فارسی که: «از آب گل آلود ماهی می‌گیرد»، و مثل: «سیلی نقد به از حلوای نسیه».
مشهورات مطلقه به
مشهورات عظام و
مشهورات غیر عظام تقسیم می‌شود.
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «مشهورات مطلقه»، تاریخ بازیابی۱۳۹۸/۳/۱۰. خوانساری، محمد، فرهنگ اصطلاحات منطقی به انضمام واژه نامه فرانسه و انگلیسی، ص۲۴۴.
