مشهورات بالمعنی الاعم

مشهورات بالمعنی الاعم، یکی از اصطلاحات علم منطق بوده و به‌معنای قضایای دارای شهرتِ مستند به اتفاق آراء عقلاء است.

فهرست مندرجات

۱ - توضیح اصطلاح

قضایای مشهورات به آن دسته از قضایا اطلاق می‌شود که بین مردم شهرت دارد.

«مشهورات بالمعنی الاخص» بر آن دسته از مشهورات اطلاق می‌شود که مستند آنها فقط توافق جمعی و اتفاق نظر عقلاء است و واقعیتی ورای این اتفاق نظر وجود ندارد. گاهی به این دسته از قضایا، «مشهورات غیر برهانی» هم گفته می‌شود. برای مشهورات بالمعنی الاخص به قضایای «عدل، نیکو است» و «ظلم، قبیح است» مثال می‌زنند.

اما مراد از «مشهورات بالمعنی الاعم» همه قضایای برخوردار از اتفاق نظر بین عقلاء، و دارای شهرت عمومی است؛ اعم از اینکه دارای واقعیتی ورای اتفاق نظر عقلاء باشند یا نه. توضیح اینکه منشا شهرت برخی از قضایا، تنها از باب توافق عمومی و اتفاق نظر عقلاء نیست، بلکه به سبب مطابقت آنها با واقع، و پذیرش مفاد آنها توسط عقول فردی است، و اتفاق نظر عقلاء در این قضایا نیز به سبب مطابقت مفاد آنها با واقع است. برای این دسته از مشهورات به قضایای یقینیات یا اولیات مثال می‌زنند. گاهی از این قضایا، به «مشهورات برهانی» تعبیر می‌شود.

۲ - پانویس

[ویرایش]

۱.	↑ مظفر، محمدرضا، المنطق، ص۲۹۰.

۳ - منبع