• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مرگ (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: مرگ.

از عناوین و موضوعاتی که در آیات قرآن به کار رفته، مرگ است.



«مرگ» اسم از مردن، مردن، باطل شدن قوّت حيوانى و قدرت غريزى، فناى حیات و نيست شدن زندگانى، موت، وفات، اجل و از گيتى رفتن است.
[۱] لغت نامه، ج ۱۲، ص ۱۸۲۸۱، «مرگ».

در اين عنوان آیاتی معرفی می‌شوند که در آن‌ها از واژه‌هاى «موت»، «هلك» و «وفى»، «اجل» و برخى از آيات همراه با قراين، استفاده شده است.


مرگ به ‌معنای پایان حیات و رفتن از دنیاست و در اصطلاح فلسفه و کلام، جدا شدن همیشگی روح از جسم و انتقال آن از عالم دنیا به عالم آخرت است. امام‌ خمینی نیز مرگ را استقلال نفس و انتقال آن از نشئه ملکی به نشئه ملکوتی و یا انتقال به حیات ثانوی ملکوتی می‌داند ایشان با براهین فلسفی و کلامی به تبیین حقیقت مرگ و کیفیت آن پرداخته و نگاه مادی به مرگ را نقد کرده‌ است و با استناد به آیه (الَّذِی خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَیاةَ) مرگ را امری وجودی می‌داند که از نشئه ملکی به نشئه ملکوتی انسان را منتقل می‌کند و حیات ملکوتی آن قوی‌تری از وجود ملکی و دنیوی است؛ زیرا حیات ملکی عرضی است و زائل می‌شود؛ اما حیات ملکوتی، امری ذاتی است که به‌تبع استقلال نفوس به دست می‌آید.
امام‌ خمینی با تفکیک شئون و مراتب مختلف حیات و موت، مرگ را پایان شئون مادی انسان می‌شمارد، اما شئون معنوی او را در حیاتی برتر که همان حیات حقیقی است، باقی و مستمر می‌داند، بنا بر نظر ایشان، حیات این دنیا، تنزل حیات حقیقی در عالم غیب است و مرگ در حقیقت رجوع به همان حیات حقیقی است که مراتب و شئون آن مختلف است. ایشان در تعبیر چگونگی مرگ بر این باور است که نفس با حرکت تدریجی و جوهری در مراحل هستی به مرحله تجرد رسیده، مستقل می‌شود، اما این حرکت تدریجی توسل قوا و عمّال عزرائیلی صورت می‌گیرد و در این حرکت، قوای نفس به‌تدریج رو به ضعف می‌رود تا اینکه به‌طورکلی از عالم طبیعت جدا شده، به برزخ منتقل می‌گردد، البته این استقلال نفوس و خروج از بدن، به اختیار نفس نیست، بلکه به‌محض استقلال و به آخر رسیدن حرکت نفس، جدایی نفس امری حتمی و یک لحظه تاخیر صورت نمی‌گیرد به اعتقاد امام‌ خمینی، حیات پس از مرگ برای انسان، امری خارج از نظام هستی و دایره‌ ممکنات نیست و انسان با عنوان جزئی از این نظام، در مراحل هستی سیر می‌کند و در وجود او، عدم و نابودی راه ندارد.
[۸] خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۹، ص۲۶۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.



آثار مرگ (قرآن)، آرزوی مرگ (قرآن)، اختیاردار مرگ (قرآن)، اذن مرگ (قرآن)، استمرار مرگ (قرآن)، امتحان با مرگ (قرآن)، انتظار مرگ (قرآن)، ایمنی از مرگ (قرآن)، بدن پس از مرگ (قرآن)، تأخیر مرگ (قرآن)، تشبیه به مرگ (قرآن)، تعجیل مرگ (قرآن)، تفکر در مرگ (قرآن)، تقدیر مرگ (قرآن)، توبه هنگام مرگ (قرآن)، توجه به مرگ (قرآن)، جهل به مرگ (قرآن)، حتمیت مرگ (قرآن)، حسرت هنگام مرگ (قرآن)، حقیقت مرگ (قرآن)، حیات بعد از مرگ (قرآن)، خطر مرگ (قرآن)، خلقت مرگ (قرآن)، خوف از مرگ (قرآن)، خائفان از مرگ (قرآن)، دهریون و مرگ (قرآن)، روح پس از مرگ (قرآن)، زمان مرگ (قرآن)، سختی مرگ (قرآن)، سکرات مرگ (قرآن)، علم به مرگ (قرآن)، عوامل مرگ (قرآن)، غفلت از مرگ (قرآن)، فرار از مرگ (قرآن)، فرشته مرگ (قرآن)، فلسفه مرگ (قرآن)، گمان مرگ (قرآن)، مرگ ابلیس (قرآن)، مرگ از آیات خدا (قرآن)، مرگ اصحاب ایکه (قرآن)، مرگ اصحاب حجر (قرآن)، مرگ اصحاب شمال (قرآن)، مرگ اصحاب قریه (قرآن)، مرگ اصحاب کهف (قرآن)، مرگ افترازنندگان (قرآن)، مرگ الاغ (قرآن)، مرگ امت‌ها (قرآن)، مرگ انبیاء (قرآن)، مرگ اولوالالباب (قرآن)، مرگ اهل مدین (قرآن)، مرگ بازدارندگان از راه خدا (قرآن)، مرگ با شکنجه (قرآن)، مرگ برگزیدگان بنی‌اسرائیل (قرآن)، مرگ بنی‌اسرائیل (قرآن)، مرگ بهشتیان (قرآن)، مرگ بیماردلان (قرآن)، مرگ پاکان (قرآن)، مرگ تکذیب‌گران (قرآن)، مرگ جنیان (قرآن)، مرگ جهنمیان (قرآن)، مرگ در ایام تشریق (قرآن)، مرگ در برزخ (قرآن)، مرگ در پیری (قرآن)، مرگ در جوانی (قرآن)، مرگ در جهنم (قرآن)، مرگ در راه خدا (قرآن)، مرگ در کودکی (قرآن)، مرگ زودرس (قرآن)، مرگ سلیمان (قرآن)، مرگ شوهر (قرآن)، مرگ شیطان (قرآن)، مرگ ظالمان (قرآن)، مرگ عزیر (قرآن)، مرگ عیسی (قرآن)، مرگ فرعون (قرآن)، مرگ قوم تبع (قرآن)، مرگ قوم ثمود (قرآن)، مرگ قوم عاد (قرآن)، مرگ قوم لوط (قرآن)، مرگ کافران (قرآن)، مرگ گناهکاران (قرآن)، مرگ متقین (قرآن)، مرگ محمد (قرآن)، مرگ مرتدان (قرآن)، مرگ مردم انطاکیه (قرآن)، مرگ مستکبران (قرآن)، مرگ مطلوب (قرآن)، مرگ مقدر (قرآن)، مرگ ملائکه (قرآن)، مرگ منافقان (قرآن)، مرگ موجودات (قرآن)، مرگ مهاجران (قرآن)، مرگ مؤمنان (قرآن)، مرگ نوح (قرآن)، مرگ و ابراهیم (قرآن)، مرگ و خواب (قرآن)، مرگ همراهان موسی (قرآن)، مرگ یحیی (قرآن)، مشیت مرگ (قرآن)، مصیبت مرگ (قرآن)، مکان مرگ (قرآن)، ممانعت از مرگ (قرآن)، نجات از مرگ (قرآن)، نشانههای مرگ (قرآن)، نعمت مرگ (قرآن).


۱. لغت نامه، ج ۱۲، ص ۱۸۲۸۱، «مرگ».
۲. خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۳۲۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۳. خمینی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۳، ص۲۶۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.    
۴. ملک/سوره۶۷، آیه۲.    
۵. خمینی، روح‌الله، شرح چهل حدیث، ص۳۲۲-۳۲۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۸.    
۶. خمینی، روح‌الله، صحیفه امام، ج۱۹، ص۲۸۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۹.    
۷. خمینی، روح‌الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۳، ص۲۶۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۵.    
۸. خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۹، ص۲۶۰، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۸، ص۱۴۶، برگرفته از مقاله «مرگ».    
دانشنامه امام خمینی    ، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    ، ۱۴۰۰ شمسی.






جعبه ابزار