مَرْقُوم (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَرْقُوم:(كِتابٌ مَّرْقُومٌ) «مَرْقُوم» از مادّه «
رقم» (بر وزن زخم) به معناى خط درشت است،
و از آن‌جا كه خطوط درشت و روشن خالى از ابهام است، ممكن است اين تعبير اشاره به قطعى بودن و خالى از ابهام بودن باشد، چيزى كه نه هرگز محو مى‌شود و نه فراموش مى‌گردد.
(كِتَابٌ مَّرْقُومٌ) (نامه‌اى است رقم زده شده و حكمى است حتمى)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: اين جمله بر روى هم خبرى است براى مبتدايى كه حذف شده، و آن ضميرى است كه به كلمه سجين بر مى‌گردد، و مجموع هو كتاب مرقوم بيانگر آن است و كلمه كتاب در اين‌جا نيز به معناى مكتوب است از كتابت، و به معناى قضاء و اثبات مى‌باشد، و كلمه مرقوم از ماده رقم است، كه
راغب گفته به معناى خط درشت است. و بعضى گفته‌اند به معناى نقطه‌گذارى هر نوشته است، و در آيه
(كِتابٌ مَرْقُومٌ) هر دو احتمال هست.
ولى به نظر ما معناى دوم با مقام مناسب‌تر باشد، در آن صورت جمله مورد بحث اشاره‌اى به اين معنا خواهد بود كه آن‌چه براى آنان مقدر شده كاملا روشن است، و هيچ ابهامى در آن نيست، به اين معنا كه حتمى و مشخص است و تخلف‌پذير نيست.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، بر گرفته از مقاله «مَرْقُوم»، ص۵۲۰.
