• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مرجحات تعارض

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


عوامل ترجیح یکی از ادلّه متعارض را مرجحات تعارض گویند.


مرجحات تعارض، به اموری گفته می‌شود که سبب ترجیح یکی از ادله متعارض، می‌گردد.

مرجحات تعارض، یا منصوص است، مانند: ترجیح به صفات راوی، ترجیح به احدثیت، ترجیح به شهرت، موافقت قرآن و مخالفت عامه ، و یا غیر منصوص، مانند: موافقت با اصل یا اجماع.

به لحاظ دیگر، مرجحات یا صدوری است یا جهتی و یا مضمونی.
مرجح صدوری، صدور واقعی یکی از دو خبر متعارض را از معصوم علیه‌السّلام به ذهن نزدیک تر می‌نماید، مثل: موافقت مشهور.

۳.۱ - مرجح جهتی و مضمونی

مرجح جهتی، جهت صدور را معین می‌کند، زیرا گاهی صدور روایت معلوم است اما جهت صدور آن و این که برای بیان حکم واقعی است یا به جهت تقیّه است یا غیر آن، روشن نیست.
مرجح مضمونی، سبب می‌شود مضمون و محتوای خبر، اقرب به واقع به نظر آید، مثل: موافقت خبر با کتاب و سنت.
[۱] منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، جزایری، محمدجعفر، ج۵، ص۱۴۰.    
[۲] منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، جزایری، محمدجعفر، ج۸، ص۳۰۲.
[۳] فوائد الاصول، نائینی، محمد حسین، ج۴، ص۷۲۶.    
[۴] اصول الفقه، مظفر، محمد رضا، ج۲، ص۲۳۳.    
[۵] تهذیب الاصول، سبزواری، عبدالاعلی، ج۱، ص (۱۷۹-۱۷۸).
[۶] علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، مغنیه، محمد جواد، ص۴۴۷.
[۷] الرسائل، خمینی، روح الله، ج۲، ص (۸۶-۸۵).    
[۸] انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۳، ص۵۷۴.    


مرجحات دلالی؛
مرجحات سندی (اعم).

۱. ↑ منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، جزایری، محمدجعفر، ج۵، ص۱۴۰.    
۲. ↑ منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، جزایری، محمدجعفر، ج۸، ص۳۰۲.
۳. ↑ فوائد الاصول، نائینی، محمد حسین، ج۴، ص۷۲۶.    
۴. ↑ اصول الفقه، مظفر، محمد رضا، ج۲، ص۲۳۳.    
۵. ↑ تهذیب الاصول، سبزواری، عبدالاعلی، ج۱، ص (۱۷۹-۱۷۸).
۶. ↑ علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، مغنیه، محمد جواد، ص۴۴۷.
۷. ↑ الرسائل، خمینی، روح الله، ج۲، ص (۸۶-۸۵).    
۸. ↑ انوار الاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۳، ص۵۷۴.    


فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۱۹، برگرفته از مقاله «مرجحات تعارض».    

رده‌های این صفحه : تعارض و تعادل و تراجیح‌
جعبه ابزار