مرثیه سرایی ابورمح خزاعی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مرثیه سرایی ابورمح خزاعی، از مباحث مرتبط به تاریخچه عزاداری برای امام حسین (علیه‌السّلام) است. پس از
واقعه عاشورا و
شهادت امام حسین (علیه‌السّلام)، بسیاری از شخصیت‌های سرشناس جهان اسلام تحت تاثیر مظلومیت آن حضرت، به مرثیه‌سرایی و سوگواری پرداختند. مضامین مطرح شده در این مرثیه‌ها از یک طرف مظلومیت، عزت و عظمت اهل بیت و شهادت امام حسین و یارانش در کربلا، و از دیگر سو محکومیت جنایت دشمنان و قاتلان اهل بیت بوده است. یکی از نخستین شاعران مرثیه‌سرا برای شهادت امام حسین (علیه‌السّلام)،
ابورمح خزاعی است.
ابورمح عمير بن مالک بن حنظل خزاعى، حدود
سال ۱۰۰ ق، درگذشت. وى شاعرى بود كه در باره امام حسين (علیه‌السّلام) و در رثاى ايشان، فراوان شعر سروده است، هر چند درباره ديگران، بسيار اندک شعر مى گفت، چنان كه
ابن ندیم گفته است . همان گونه كه در
الاصابة فی تمییز الصحابة آمده، پدرش از ياران
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بود. وى پيوسته به ديدار خاندان پيامبر مى‌رفت و گِرد او جمع مى‌شدند و او، مراثىِ خود را مى خواند.
ابورمح خزاعی نیز از نخستین شخصیت‌هایی است که در مصیبت‌امـام حـسین (علیه‌السّلام) اشعاری سروده است؛ از جمله این شعر:
| اجالَت عَلی عَینی سَحائِبُ عَبرَةٍ | | فَلَم تَصحُ بَعدَ الدَّمعِ حَتَّی ارمَعَلَّتِ |
| تَبکَی عَلی آلِ النَّبِیِّ مُحَمَّدٍ | | وما اکثَرَت فِی الدَّمعِ لا بَل اقَلَّتِ |
| اُولئِکَ قَومٌ لَم یَشیموا سُیوفَهُم | | وقَد نَکَاَت اعداءَهُم حینَ سُلَّتِ |
| وانَّ قَتیلَ الطَّفِّ مِن آلِ‌هاشِمٍ | | اذَلَّ رِقابا مِن قُرَیشٍ فَذَلَّتِ |
| | |
• ابرهای اشک، چشمم را فراگرفت و سپس اشکها به حال خود بازنگشته، جاری شدند.
• چشمانم بر خاندان پیامبر می‌گریند. با این حال زیاد اشک نریخته‌اند؛ بلکه هنوز کم گریسته‌اند.
• آنان مردمی هستند که شمشیر نکشیدند و آغازگر جنگ نبودند و آنگاه که شمشیرشان از نیام بیرون آمد به دشمنان زخم زدند.
• قتل کشته سرزمین طف از بنی‌هاشم، قریشیان را ذلیل و خوار کرد.
• پیشوایی، مهدی، مقتل جامع سیدالشهداء، ج۲، ص۳۴۸.
