مدرسه علمیه کرمانشاه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مدرسه آیت‌الله بروجردی در
کرمانشاه به همت و دستور
آیت‌الله بروجردی، در سال ۱۳۳۵ ه.ش تاسیس شد، که این مدرسه در زمینی به مساحت دو هزار و پانصد متر و در دو طبقه بنا شد و دارای ۶۰ اتاق و همچنین کتابخانه می‌باشد.
سابقه دینی
کرمانشاه از لحاظ امور دینی و حوزۀ علمی از زمان مرحوم
آقامحمدعلی کرمانشاهی مجتهد معروف فرزند ارشد استاد کل
وحید بهبهانی متوفی به سال ۱۲۱۶ که از
کربلا به
ایران آمد و در این
شهر رحل اقامت افکند، آغاز می‌شود. از آن زمان بسیاری از
علما روی به آن
شهر نهاده و با استفاده از محضر آقامحمدعلی و علمای دیگر به مقامات علمی و عملی نائل گشته، و از همین‌جا شالودۀ حوزۀ علمیۀ
کرمانشاه پی ریزی شد، ولی از یک ربع قرن به این طرف
کرمانشاه مانند اغلب
شهر‌های ایران اهمیت حوزه خود را از دست داد. بعد از شهریور بیست مرحوم آقا شیخ محمد‌هادی جلیلی عالم بزرگ
کرمانشاه حوزۀ مختصری دائر و از جانب مرحوم آیت‌الله اصفهانی به ادارۀ امور آن همت گماشت.
شهر کرمانشاه اصولاً مدرسه مستقلی نداشت، و مدرسه آن منحصر به حجراتی در اطراف مسجد حاج شهبازخان بود که معبر عمومی است، و از این نظر ادارۀ یک حوزه مرتب را مشکل می‌نمود. تقریباً دوازده سال پیش یکی از علمای محترم
کرمانشاه، آقای حاج سیدمحمد میبدی هنگام تشرف به خدمت آیت‌الله فقید موضوع را مطرح و جداً از آن فقید سعید می‌خواهند دستور دهند مدرسۀ آبرومندی که در خور شأن محصلین علوم دینی باشد در
کرمانشاه ساخته شود و حضرت آیت‌الله نیز عنایت بیشتری به وضع حوزۀ آن
شهر داشته باشند.
آن پیشوای بیدار نیز منظور ایشان را اجابت نموده طی نامه‌ای که برای مرحوم حاج حسن ارجمند وکیل خودشان مرقوم داشته بودند، دستور دادند که با همکاری آقایان علمای
کرمانشاه وجوه لازمه را تامین و از طرف ایشان شروع به ساختمان چنین مدرسه‌ای بنمایند، خودشان نیز مبلغ ده هزار تومان به این منظور اختصاص دادند.
نویسندۀ این کتاب آن ایام که مصادف با
ماه رمضان بود در
کرمانشاه بودم، و در بعضی از جلسات بنای آن شرکت داشتم، و برای تاسیس آن نیز طی سخنرانی‌های خود در
منبر تبلیغ می‌نمودم و و ضرورت بنای آن را مورد تاکید قرار می‌دادم. در اولین جلسه‌ای که تجارو علمای
کرمانشاه با حضور مرحوم شیخ‌هادی جلیلی گرفتند یکی از محترمین
کرمانشاه به نام آقای حاج عباسعلی فرهودی زمین آن ر ابه مساحت ۲۵۰۰ متر و به ارزش هفتاد هزار تومان به طور رایگان اهدا کرد، سپس شروع به ساختمان کردند.
کلیۀ هزینه ساختمان مدرسه (غیر از زمین آن) در حدود پانصد هزار تومان می‌شود. برخی از تجار تهران و
کرمانشاه هزینه آن‌را بر عهده گرفتند و بقیه را آیت‌الله بعهده گرفتند. بدین‌گونه مدرسه آیت‌الله بروجردی
کرمانشاه در دو طبقه بسیار عالی تکمیل و آمادۀ کار شد.
بعد از خاتمه کار، به دستور آیت‌الله فقید، عده‌ای از محصلین حوزۀ علمیه قم به سرپرستی سه نفر از علمای بزرگ و با شخصیت حوزه، آقایان امام سدهی، حاج شیخ عبدالجواد اصفهانی، و حاج شیخ عطاء الله اصفهانی برای افتتاح آن همراه چند تن از علما و نمایندۀ خودشان عازم
کرمانشاه شدند.
این هیئت علمی به معیت خطیب
شهیر جناب آقای
فلسفی که به امر آیت‌الله فقید برای ایراد ده جلسه سخنرانی در موقع افتتاح حوزه مزبور دعوت شده بودند حرکت نموده و پس از ورود طی تشریفات پر شور و بی‌نظیری مدرسه
کرمانشاه در آذرماه ۱۳۳۵ شمسی افتتاح و امور آن زیر نظر سه عالم محترم نامبرده اداره شد.
بعد از وفات مرحوم شیخ‌هادی جلیلی که ریاست دینی
کرمانشاه و اطراف را داشتند، از طرف آیت‌الله فقید آقای حاج شیخ عبدالجلیل جلیلی
فرزند وی نظر به این که اهل محل هستند، به سمت سرپرستی مدرسه تعیین و اینک ایشان و آقایان نامبرده و آقای حاج شیخ حسن علامی که ایشان نیز از علما و فقهای معروف می‌باشند، امور علمی و تدریس سطح و خارج حوزه آن جا را بعهده دارند.
مدرسه آیت‌الله بروجردی در
کرمانشاه دارای ۶۰ حجره است، و ۱۵۰ محصل علوم دینی در آن تحصیل می‌کنند. بعد از بنای مدرسه آقای حاج فرهودی چند باب مغازه و آقای حاج علی سارابی از محترمین
کرمانشاه قسمتی از اراضی خود را
وقف آن نموده‌اند. امیدواریم سایر اهل خیر نیز همت نموده از وقف و اهداء قسمتی از املاک خود برای مدرسه مزبور که یادگار بزرگ آیت‌الله بروجردی در آن صفحات است، مضایقه ننمایند تا امور مدرسه مستقلاً از عوائد آن تامین شود، و پس از آیت‌الله فقید به حیات علمی خود ادامه دهد.
آیت‌الله
محمدحسین علوی بروجردی می‌گوید: حوزه علمیه
کرمانشاه که از آن روز با وجود آن عالم جلیل (آقامحمدعلی کرمانشاهی فرزند ارجمند وحید بهبهانی) موقعیت خاصی یافته بود مرکز تجمع بزرگان علم و یکی از حوزه‌های معتبر علمی
شیعه بود که دوران مختلفی را پیموده و اخیرا هم به همت والای آیت‌الله مرحوم حاج شیخ محمد‌هادی جلیلی می‌رفت که دوران پرعظمت گذشته خود را تجدید نماید. آیت‌الله فقید در این شهرستان بزرگ، اثر زیبا و جالبی از خود باقی گذارده است که بی‌اندازه تماشایی است. بزرگترین امتیاز این مدرسه در این است که تنها مدرسه منحصر به فرد شهرستان
کرمانشاه است که فقط مدرسه است. اگر چه در
کرمانشاه اکثر مساجد دارای حجراتی هستند که برای پذیرایی از طلاب آماده گردیده است، ولی مدرسه مستقل در
کرمانشاه فقط همین مدسه است که در زمینی به مساحت دو هزار و پانصد متر که از طرف آقای حاج عباسعلی فرهودی اهدا شده است در دو طبقه و به سبکی بسیار بدیع و جالب با ۶۰ اتاق بنا گردیده و رعایت همه جهات در ساختمان این مدرسه شده است، مجموع مخارج مدرسه در حدود نیم میلیون تومان شده است که قسمتی را بازرگانان و مردان خیر
کرمانشاه و بقیه را آیت‌الله فقید پرداخته‌اند و بعد از ساختمان هم به دستور آیت‌الله فقید یک دسته از طلاب
قم به سرپرستی عالم جلیل القدر و دانشمند معظم آقای امام سدهی و چند نفر از مدرسین بزرگ و برجسته حوزه قم در میان استقبال پرشور و گرم مردم
کرمانشاه به این
شهر وارد و در مدرسه ساکن و دانشمند محترم و خطیب
شهیر آقای فلسفی هم که به امر آیت‌الله فقید همراه این عده به
کرمانشاه وارد شده بود در خلال چندین شب سخنرانی، موقعیت حوزه علمیه
کرمانشاه و ارزش این اقدام بزرگ آیت‌الله فقید را تشریح و در حالی که سیل نامه و تلگراف تشکر و تقدیر از
کرمانشاه به قم سرازیر بود و همه طبقات از این اقدام آیت‌الله سپاسگزاری می‌نمودند حوزه
کرمانشاه و مدرسه جدید البنا افتتاح و صفحه دیگری به تاریخ خدمات آن مرد بزرگ آسمانی افزوده گردید. نکته‌ای را که لازم است تذکر داده شود این است که مردم با همت و قدرشناس شهرستان
کرمانشاه، بعد از رحلت آیت‌الله فقید همه امور مدرسه و طلاب را که زیر نظر مستقیم دانشمند محترم و عالم متقی حجت الاسلام آقای جلیلی فرزند برومند آیت‌الله جلیلی که خود جوانی با ایمان و عالم و بزرگوار و سال‌ها در قم و نجف تحصیل نموده‌اند تکفل نموده و فعلا به حمدالله مدرسه با وضع آبرومندی اداره می‌شود و امید است که
خداوند عالم این حوزه و همه حوزه‌های علمی را از گزند حوادث مصون و محفوظ بدارد.
حمایت از حوزه‌های علمیۀ موجود و همچنین تاسیس مدرسۀ دینی در
شهرهایی که فاقد حوزه بودند، مورد علاقه و توجه
آیت‌الله بروجردی بود. یکی از آن موارد، ایجاد مدرسۀ دینی در
شهر کرمانشاه بود که در یک نقطه مناسب
شهر بنا گردید و متصدی این کار نیز یکی از افراد مورد اعتماد ایشان در
کرمانشاه بود. پس از اتمام ساختمان برای افتتاح مدرسه و چند شب سخنرانی به دستور معظم له در آذر ۱۳۳۵ شمسی به این
شهر مسافرت نمودم. تا آن جا که به خاطر دارم سه نفر از علمایی که در قم بودند-آقای امام جمعه سده، آقای اشرافی اصفهانی و آقای شیخ عبدالجواد –به در خواست معظم له با جمعی از طلاب، که به نظرم می‌آمد بعضی از آن‌ها هم کرمانشاهی بودند و در قم تحصیل می‌کردند، داوطلب اقامت و ادامۀ تحصیل در این
شهر شدند.
پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله‌العظمی بروجردی (قدس‌سره)، برگرفته از مقاله «مدرسه علمیه کرمانشاه»، تاریخ بازیابی، ۱۳۹۶/۰۱/۰۵.
