شمس‌الدین مقدسی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابوعبدالله محمد بن احمد بن ابوبکر مقدسی بشاری (متوفای ۳۸۰ق)، معروف به
شمس‌الدین مقدسی جغرافی‌دان و جهانگرد فلسطینی و نویسنده کتاب «
أحسن التقاسیم فی معرفة الأقالیم». او سرانجام به سال
۳۸۰ق در ۴۵ سالگی درگذشت.
ابوعبدالله، محمد بن احمد بن ابوبکر بنّاء شامی مقدسی بشاری، ملقب به شمس‌الدین، جهانگرد و جغرافی‌دان بود. در «
بیت‌المقدس» زاده و بدان جا منسوب شد. او تجارت را پیشه خود کرد و به سفرهایی رفت که موجب آگاهی او به تاریخ و احوال سرزمین‌ها شد. وی اکثر سرزمین های اسلامی سیاحت کرد و به مردم شناخت پیدا کرد و در مورد عقاید آنان، تحقیق کرد و با روش های معیشت آنان به طور ملموس آشنا شد. از آنچه در کتابخانه‌ها بود تحقیق، و با علمایی که برمی‌خورد، بحث می‌کرد.
پس از آن، به شهر شیراز رفت و کتاب أحسن التقاسیم فی معرفه الأقالیم را تصنیف کرد. وی واپسین نفر از جغرافی‌دانان بزرگ بود. او روش جغرافی‌دانان پیشین را از لحاظ توجه به نقشه و مبنا قراردادن آن در مطالعه جغرافی، پی گرفت. او تقسیم جهان اسلام به اقالیم گوناگون را دوباره مطرح کرد و برای هر اقلیمی، صورت یا شکلی را قرار داد. جدّ او، بنّا بود و به واسطه ساختن بندر عَکّا در زمان
احمد بن طولون مشهور شد، لذا مقدسی به لقب بنّا نیز معروف است. او در ۴۵ سالگی از دنیا رفت.
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۳۲۷.
