«محمدعلیبنحسین اعسم نجفی زبیدی»، از علما و شعرای شیعی معاصر علامه محمد مهدی بحرالعلوم طباطبایی (متوفی ۱۲۱۲ ق) بوده است که از تاریخ ولادت او اطلاع دقیقی در دست نیست.
طائفه وی، از اهالی حجاز و اطراف مدینه منوره بوده که جدشان به نجف مهاجرت کرده و در آنجا ساکن شده است. عده‌ای قائل‌اند وی اهل « عسمان » بوده و برخی نیز معتقدند منسوب به قبیله‌ای قحطانی در حجاز می‌باشد. آل اعسم ، خانواده‌ای بزرگ و معروف در علم و ادب در نجف می‌باشند که تا به امروز، علما و ادبای بزرگی را به خود دیده‌اند. دوران تحصیل و شکوفایی علمی و ادبی وی، در نجف بوده است. وی یکی از بزرگ‌ترین شاگردان علامه بحرالعلوم و از ندیمان و ملازمان او می‌باشد که بعد از وفات ایشان، از محضر شیخ جعفر کاشف الغطاء استفاده کرده و با ایشان به سفر حج مشرف شده است. وی شرح این سفر را در قصیده‌ای ذکر کرده است. همچنین وی یدی طولایی در به نظم درآوردن تاریخ حوادث، ولادت‌ها و وفات اشخاص معاصر خویش داشته است. مدایح فراوانی نیز در وصف شیخ جعفر کاشف الغطاء و پنج منظومه فقهیه در: رضاع ، عده زنان ، ارث ، دیه قتل و مطاعم و مشارب داشته است. برخی از مورخین به اشتباه، بعضی از آثار وی از جمله « ارجوزة الادب »، « ارجوزه الدیات » و منظومه « آداب الطعام و الشراب » را به نام فرزندش ذکر کرده‌اند. شیخ درویش علی بغدادی در کتاب خود به نام « کنز الادیب »، سید هادی شرف الدین عاملی کاظمی در « التکمله »، شیخ محمدرضا آل کاشف در « الحصون المنیعة فی طبقات الشیعة »، خیرالدین زرکلی در « الاعلام »، شیخ عباس قمی در « الکنی و الالقاب » از وی به نیکی یاد کرده و او را از افاضل ادباء و مشاهیر شعراء عصر خوش دانسته‌اند. وی در سال ۱۲۳۳ یا ۱۲۳۴ ق، در نجف اشرف، وفات یافت و در صحن شریف مرتضوی، در مقبره‌ای که به این خاندان منسوب است، دفن گردید.
