بهاء الدین لاهیجی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مؤلف جلیل القدر «
تفسیر شریف لاهیجی » بهاء الدین (یا قطب الدین) محمد بن شیخ علی لاهیجانی از اعلام اواخر قرن یازدهم هجری می‌باشد.
وی
مفسر امامی، معاصر با
فیض کاشانی ،
علامه مجلسی و
شیخ حر عاملی بوده و از محضر سید
محقق داماد کسب فیض نموده است. با آنکه کلیه
علمای رجال و
تراجم که بر حال یا کتب وی واقف شده‌اند، به مراتب فضل و
تقوی و شخصیت علمی وی اعتراف نموده و تجلیل کرده‌اند، با وجود این شرح حال جامع و مفصلی از وی یافت نشده است.
تاریخ ولادت وی درست دانسته نیست، لیک از عبارتی در کتاب
محبوب القلوب وی برمی آید که شریف به سال ۱۰۵۸ ق از تحصیل فارغ و عالمی بارع بوده به طوری که مقام مقابله کتب و تصحیح آنها را داشته است. در این سال حریقی در کتابخانه ایشان انجام گرفت و سن وی حدود ۳۰ تا ۴۰ سال بوده است. تاریخ درگذشت شریف لاهیجی را نیز نمی‌دانیم ولی می‌دانیم که در سال ۱۰۸۸ ق زنده بوده است و در ۱۰۹۵ ق در قید حیات نبوده است، پس درگذشت وی در فاصله ۱۰۸۸ تا ۱۰۹۵ رخ داده است. به تصریح خودش ساکن لاهیجان بوده و گویا مدفن وی هم در این شهر باشد.
خاندانی که شریف لاهیجی در آن متولد گردیده، خاندان علم و جد بزرگش فقیهی اهل اشکور بوده که به لاهیجان آمده است، پدر و برادر شریف عالمان شرع بودند و- به قول خودش- پس از درگذشت ایشان، سرنوشت، کارهای آن دو را به وی واگذاشته است. «شریف» در عنوان وی معادل «
میرزا » ی امروزی است و چون وی از سوی مادر
هاشمی بوده، بر وی اطلاق گردیده است. شریف لاهیجی ذو اللقبین بوده، چرا که وی را، هم «بهاء الدین» و هم «قطب الدین» خوانده‌اند. ایشان اهل شعر نیز بوده و در مورد مشرب فکری وی می‌توان گفت که ابتدای امر مشرب حکمی و فلسفی داشته ولی این تفسیر را طبق مذاق
اهل حدیث و روایت نوشته است، که احتمال دارد بر اثر نهضت
امین استرآبادی تغییر مشرب داده و
اخباری شده باشد.
از آثار ایشان ۱-
تفسیر شریف لاهیجی ۲-
محبوب القلوب (رجال) ۳-
فانوس الخیال فی ارائة عالم المثال ۴-
خیر الرجال ۵-
لطائف الحساب ۶-
ثمرة الفؤاد ۷-
شرح صحیفه سجادیة را می‌توان نام برد.
تفسیر شریف لاهیجی
نرم افزار جامع التفاسیر، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور).
