سیدمحمدخلیل مرعشی صفوی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«میرزا محمد خلیل مرعشی صفوی»، ملقب به سلطان خلیل میرزا مرعشی حسینی، از نوادگان سید محمد صدر، متولی آستانه رضوی و ملقب به شاه سلیمان ثانی است.
تاریخ ولادت وی مشخص نیست.
ایشان از جانب مادر
صفوی بوده و جد او؛ یعنی شاه سلیمان ثانی، در سال ۱۱۶۳ ق، مدت چهل روز، در
مشهد سلطنت کرده است.
بعد از به هم خوردن شرایط سیاسی و خلع سید محمد صدر از
حکومت، وی پدر و عموی محمد خلیل را از بیم آزار مخالفان به
عتبات عالیات فرستاد و بعد از یک سال، ضمن مکاتبه با عالم گیر ثانی، امپراتور گورکانی
هند و یادآوری مناسبات حسنه سلاطین صفوی و گورکانیان، مامن جدیدی برای خاندانش برگزید.
محمدخلیل نیز در سال ۱۱۹۲ ق از
اصفهان عازم مرشد آباد بنگاله، محل زندگی پدر خود میرزا داود شد و بعد از فوت پدر، در سال ۱۲۰۷ ق، به تالیف کتاب معروف خود به نام «
مجمع التواریخ» پرداخت.
وی در این کتاب، تحرکات قزلباشان و نقش خاندان صفوی در تحولات سیاسی مذهبی مربوط به دوران حاکیت سلسله صفویه و انتقال آن به دولت افشار را به تصویر کشیده و حواشی وی بر نسخه خطی کتاب، بیانگر آن است که از علمای زمان خود بوده است.
وفاتش در حدود سال ۱۲۲۰ ق اتفاق افتاد و قبرش در بنگاله قرار دارد.
از دیگر آثار می‌توان به کتب زیر اشاره کرد:
۱- تعلیقات و حواشی بر
تفسیر بیضاوی و مدارک.
۲- حواشی بر
من لا یحضره الفقیه.
۳- تحریر
اقلیدس.
۴- شرح تذکره در هییت و عقاید شیخ.
۵- انساب
سادات مرعشی.
اطلاع دیگری از احوال وی در دست نیست.
مجمع التواریخ (کتاب)
نرم افزار تاریخ اسلامی ایران، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
