محمدحسن بن عبدالغفار حکیم چینی اصفهانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محمدحسن بن عبدالغفار حکیم
چینی اصفهانی، از فلاسفه و دانشمندان عالی‌قدر
قرن سیزدهم هجری در
اصفهان می‌باشد.
میرزا محمّدحسن حکیم معروف به «
چینی» و مشهور به «مولانا»
[بن میرزا عبدالغفار بن میرزا محمّدعلی دانش اصفهانی، از فلاسفه و دانشمندان عالی‌قدر
قرن سیزدهم هجری. در حدود ۱۲۲۶ق در
اصفهان متولّد شد. جدّش میرزا محمّدعلی متخلّص به «دانش» و معروف به «آقابزرگ» به شغل
چینی‌فروشی مشغول بود و در کنار آن به کتابت می‌پرداخت. لذا نوه‌اش به نام «میرزا حسن
چینی» معروف شد. دانش به نواده‌اش علاقه فراوان داشت و در تشویق او برای کسب علو م ادب سهم مهمی ایفا کرد. پس از فوت او، میرزا حسن به تحصیل ادامه داد تا اینکه موفق به راه یافتن به مجلس درس حکمت
آخوند ملّاعلی نوری در سال‌های آخر
عمر او شد و از فیض درس و بحث او برخوردار شد. پس از وفات استادش در ۱۲۴۶ق به
تدریس کتب فلسفه مشغول شد
] و به قول
اعتمادالسّلطنه «در اصفهان
حکمت متعالیه را تدریس بلکه تاسیس می‌فرمود».
میرزا حسین تحویلدار اصفهانی نیز می‌نویسد:
«میرزا محمّدحسن
چینی استادی بود در
علم قریب الدّرجه مرحوم میرزا محمّدحسن نوری و در تقریر اکمل. و بحر وجودش بسیار با وسعت، مضمون (اِذا سکت عمیقٌ و اذا تکلّم مواجٌ) مصداق شان ایشان بوده. پسر بزرگی دارد، ابوالقاسم نام. نسبت به پدر گمنام است.»
مجدالاسلام کرمانی از یکی از حکماء
قرن سیزدهم هجری به نام میرزا حسین ورزنه یاد می‌کند که در مدرسه چهارباغ اصفهان ساکن بود و جماعتی از اهل ذوق و صفا از طبقه حکماء و شعراء با او مراوده داشتند.
استاد منوچهر صدوقی سها او را «علی الظاهر» همان میرزا محمّدحسن
چینی، دانسته است.
میرزا حسن
چینی در حدود سال ۱۲۶۴ق وفات یافت.
[طبع
شعر نیز داشته و «حکیم» تخلّص می‌کرده است. او قصیده‌ای در مدح
حاج سیّدمحمّدباقر حجّةالاسلام شفتی سروده است.
میرزا ابوالحسن جلوه و
میرزا محمّدحسن شیرازی مرجع و زعیم عالی‌قدر از شاگردان او هستند.
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۲، ص۴۹۵-۴۹۶.
