ابوحامد محمد بن عبدالله بن ظهیرة بن احمد بن عطیة بن ظهیره قرشی مکی، خطیب، قاضی و مفتی مکه، یکی از شخصیت‌های خاندان ابن‌ظهیره می‌باشد؛ اِبْن‌ِ‌ظَهیره، عنوان افراد خاندانی از بنی‌مخزوم که در سده‌های ۹ و ۱۰ق/۱۵ و ۱۶م به شهرت رسیدند و در مکه عهده‌دار افتاء، قضا و تدریس بودند.
سفر کرد و از دانشمندان و استادان آن شهرها فقه و حدیث فراگرفت. کسانی چون خلیلبنعبدالرحمانمالکی، بلقینی و ابن ملقن به وی اجازه افتاء و تدریس دادند و بلقینی افزون بر آن اجازه تدریس حدیث و اصول فقه و ادبیات را نیز به وی داد. فاسی احاطه وی به ادبیات عرب، فقه، تاریخ، و شعر را ستوده است.
از جمله شاگردان وی تقی‌الدین فاسی است که به گفته خود وی علم حدیث را در فُرع (جایی بین مکه و مدینه ) از وی آموخته و از او اجازه گرفته است.
[۱۰]ابن‌ظهیره، محمد جارالله، الجامع اللطیف فی فضل مکة واهلها و بناءالبیت الشریف، ج۲، ص۵۸ -۵۹، بیروت، ۱۳۹۹ق/۱۹۷۹م.
ابن‌فهد مکی از دیگر شاگردان وی در فقه و حدیث، گوید که از اوایل سده ۹ق تا زمان وفات وی از او بهره جسته است.
ابن‌حجر عسقلانی نیز از جمله شاگردان مبرّز وی در حدیث است. او در ۱۲ سالگی (۷۸۵ق/۱۳۸۳م) نزد ابن‌ظهیره که اولین استاد وی در مکه بود، به فراگیری حدیث پرداخت.
گوید که ولایت حرم شریف و تدریس درس بشیر جمدار ناصری بر عهده وی بود، اما از آن سمت عزل شد و در ذیحجه ۸۰۶ بار دیگر به قضای مکه منصوب گردید و نیز وظایف دیگری چون خطابه و رسیدگی به حرم شریف و حسبه آن‌جا را به عهده گرفت و تا آخر عمر بارها از این منصب‌ها عزل و مجدداً منصوب شد، اما در هنگام مرگ همچنان در مسند قضا باقی بود. او همچنین سال‌ها به تدریس در مدارس مجاهدیه، غیاثیه و رسولیه در مکه پرداخت و بعد از وی فرزندش محب‌الدین عهده‌دار آن مسئولیت‌ها شد.
از آثار او شرحی بر قسمت‌هایی از الحاوی الصغیر از بیع تا وصایا، پاسخ نامه‌ای به سئوال‌های فقهی اهل رهران و پاسخ نامه دیگری به پرسش‌های مردم عدن است.
