• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن مسلم زهری (مقاله‌دوم)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مقالات مرتبط: محمد بن مسلم زهری.

ابوبکر محمد بن مسلم زهری (۵۲-۱۲۴ق)، فقیه، مورخ، از راویان و حافظان حدیث، تابعین و از اصحاب و یاران امام زین العابدین و امام صادق (علیهماالسلام) بود که از امام سجاد (علیه‌السّلام) روایت نقل کرده است.


ابوبکر محمد بن مسلم بن عبدالله بن عبدالله بن شهاب زهری قرشی مدنی، در سال ۵۲ق متولد شد.
[۱] شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۳۰۰.    
او اهل مدینه و ساکن شام بود و از خاندان بنی زهرة بن کلاب، از قبیله قریش
[۲] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۱۷۷-۱۷۸.    
و جزء تابعین به شمار می‌رفت.
[۳] حلی، حسن بن علی، رجال ابن داوود، ص۱۸۴.    
برخی زمان ولادت او را مختلف ذکر کرده‌اند.
[۴] خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ص۳۵۹.    
[۵] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱.    
[۶] مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۶، ص۴۴۰.    
او از اصحاب و یاران امام زین العابدین و امام صادق (علیهماالسلام) بود
[۷] شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۱۰۱.    
[۸] شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۲۹۹.    
و از امام سجاد (علیه‌السّلام) و افرادی مانند عطاء بن ابی رباح، عروة بن زبیر و عقبة بن سوید انصاری روایت کرده است.
[۹] مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۶، ص۴۲۴.    


زهری فردی فقیه،
[۱۰] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۱۷۷.    
مورخ
[۱۱] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱.    
و از راویان و حافظان حدیث بوده
[۱۲] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تقریب التهذیب، ص۵۰۶.    
و آنچه می‌شنید، ثبت می‌نمود.
[۱۳] ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۲۶۳.    
نسائی او را از راویان برتر دانسته است. او فردی موثق و دارای احادیث بسیار بود.

روایت‌گرانی همچون سفیان بن عیینه، صالح بن کیسان، ایوب سختیانی و خالد بن یزید مصری از او روایت کرده‌اند.
[۱۴] مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۶، ص۴۲۸.    
[۱۵] مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۶، ص۴۲۷.    


او به دربار سلاطین اموی مانند عبدالملک (حکومت ۶۵-۸۶ق)، ولید (حکومت ۸۶-۹۶ق)، سلیمان (حکومت ۹۶-۹۹ق) و عمر بن عبدالعزیز (حکومت ۹۹-۱۰۱ق) رفت‌ و آمد داشت و از جانب یزید بن عبدالملک (حکومت ۱۰۱- ۱۰۵ق) به منصب قضاوت منصوب گردید. او در زمان هشام بن عبدالملک (حکومت ۱۰۵-۱۲۵ق) تعلیم فرزندان وی را به عهده داشت. برخی او را فردی نظامی و در رتبه فرماندهان دانسته‌اند.
[۱۶] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۵، ص۳۳۱.    
[۱۷] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۵، ص۳۴۱.    
او فردی سخاوتمند بود.
[۱۸] خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ص۳۵۹.    


مامقانی حال او را معلوم ندانسته و رای و عقیده او را مستقیم نمی‌داند و به اخبار او اعتماد نمی‌کند.
[۱۹] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۳، ص۱۸۷.
شیخ طوسی نیز درباره او اصطلاح «عدوّ» را به کار برده است
[۲۰] شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۱۱۹.    
و در مقابل، تستری او را از موالی امام سجاد (علیه‌السّلام) دانسته و کلام شیخ طوسی را قبول ندارد.
[۲۱] تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۹، ص۵۸۳.    
[۲۲] تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۹، ص۵۸۳.    
کتاب مغازی رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) اثر اوست.
[۲۳] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۴۶.    


وی در سال ۱۲۴ق
[۲۴] شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۳۰۰.    
در شغب، ناحیه‌ای در مرز حجاز و فلسطین درگذشت.
[۲۵] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱.    
زمان فوت او را مختلف آورده‌اند.
[۲۶] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۱۷۸.    
[۲۷] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۹۷.    
[۲۸] بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۱، ص۲۲۰.    
[۲۹] ابن ابی حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۸، ص۷۱.    
[۳۰] اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۲۰۱.    
[۳۱] حسینی تفرشی، سید مصطفی، نقد الرجال، ج۴، ص۳۲۴.    
[۳۲] قهپایی، عنایت‌الله، مجمع الرجال، ج۶، ص۵۴.    
[۳۳] خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۸، ص۲۷۱.    


۱. ↑ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۳۰۰.    
۲. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۱۷۷-۱۷۸.    
۳. ↑ حلی، حسن بن علی، رجال ابن داوود، ص۱۸۴.    
۴. ↑ خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ص۳۵۹.    
۵. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱.    
۶. ↑ مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۶، ص۴۴۰.    
۷. ↑ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۱۰۱.    
۸. ↑ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۲۹۹.    
۹. ↑ مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۶، ص۴۲۴.    
۱۰. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۱۷۷.    
۱۱. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱.    
۱۲. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، تقریب التهذیب، ص۵۰۶.    
۱۳. ↑ ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایه، ج۲، ص۲۶۳.    
۱۴. ↑ مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۶، ص۴۲۸.    
۱۵. ↑ مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۶، ص۴۲۷.    
۱۶. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۵، ص۳۳۱.    
۱۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۵، ص۳۴۱.    
۱۸. ↑ خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ص۳۵۹.    
۱۹. ↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۳، ص۱۸۷.
۲۰. ↑ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۱۱۹.    
۲۱. ↑ تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۹، ص۵۸۳.    
۲۲. ↑ تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۹، ص۵۸۳.    
۲۳. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۷۴۶.    
۲۴. ↑ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۳۰۰.    
۲۵. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۲۱.    
۲۶. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۴، ص۱۷۸.    
۲۷. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۹۷.    
۲۸. ↑ بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۱، ص۲۲۰.    
۲۹. ↑ ابن ابی حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۸، ص۷۱.    
۳۰. ↑ اردبیلی، محمد بن علی، جامع الرواة، ج۲، ص۲۰۱.    
۳۱. ↑ حسینی تفرشی، سید مصطفی، نقد الرجال، ج۴، ص۳۲۴.    
۳۲. ↑ قهپایی، عنایت‌الله، مجمع الرجال، ج۶، ص۵۴.    
۳۳. ↑ خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۸، ص۲۷۱.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۷۰۲، برگرفته از مقاله «محمد زهری».


رده‌های این صفحه : اصحاب امام سجاد | اصحاب امام صادق | تابعین | حافظان حدیث اهل‌سنت قرن 2 (قمری) | درگذشتگان سال 124 (قمری) | راویان از امام سجاد | راویان اهل‌سنت قرن 2 (قمری) | زادگان سال 52 (قمری) | شخصیت‌های قرن 2 (قمری) | فقهای اهل‌سنت قرن 2 (قمری) | مؤلفان قرن 2 (قمری) | مورخان اهل‌سنت قرن 2 (قمری)
جعبه ابزار