محمد بن مسلم ثقفی (دائرة‌المعارف‌مؤلفان‌اسلامی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ابوجعفر محمد بن مسلم ثقفی (م
۱۵۰ق)، از راویان مورد اعتماد
امامیه،
فقیه،
اصحاب اجماع و از اصحاب
امام باقر،
امام صادق و
امام کاظم (علیهم‌السّلام) بود که از امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام) روایات بسیاری نقل کرده است.
ابوجعفر محمد بن مسلم بن رباح اوقص طحّان ثقفی طائفی، اهل
کوفه و از اصحاب امام باقر، امام صادق و امام کاظم (علیهم‌السّلام)
بود و از امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام) روایات بسیاری نقل کرده است.
کسانی چون
محمد بن خالد و
هشام بن سالم از وی روایت کرده‌اند.
رجال‌نویسان ایشان را محدث، فقیه و از اصحاب اجماع دانسته
و در زمره کسانی ذکر کرده‌اند که حلال و حرام
شرع به ایشان بیان و روشن می‌شد.
او از چهره‌های برجسته امامیه، فردی بسیار مورد اعتماد
و مورد عنایت و لطف امام باقر، امام صادق و امام کاظم (علیهم‌السّلام) بود. به گفته خویش، از امام باقر (علیه‌السّلام) سی هزار حدیث شنیده و از امام صادق (علیه‌السّلام) نیز شانزده هزار مسئله سؤال کرده یا حدیث نقل کرده است. وی از ناحیه یک چشم
نابینا بود و وضع زندگی نسبتاً مناسبی داشت و متمول بود، ولی در عین‌حال مردی
متواضع و فروتن بود، بدین‌جهت و برای اثبات اینکه از پیروان واقعی امام باقر (علیه‌السّلام) است به امر امام مدتی به خرمافروشی مشغول شد و سرانجام به خواست خویش آسیابی را بنا کرد و به آسیابانی و آرد فروشی اشتغال یافت و حتی مورد طعن و سرزنش اقوام و هواداران خود قرار گرفت.
در مورد ایمان و پارسایی محمد بن مسلم روایات بسیاری آمده است از جمله اینکه امام صادق (علیه‌السّلام)
بهشت را به او بشارت داده و او را در زمره محدثان نجیب و امین بر حلال و حرام خداوند به شمار آورده است.
او دارای کتابی با نام الاربعمائة مسالة فی ابواب الحلال و الحرام می‌باشد.
سرانجام به سال ۱۵۰ق درگذشت.
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۷۱۵، برگرفته از مقاله «محمد طحّان».
