محمد بن عباس تلمسانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تِلِمْسانی، محمد بن عباس، عالم
نحوی و
فقیه مالکی قرن نهم می‌باشد.
وی به تلمسانِ
الجزایر منسوب است و محمد بن عباس مَغربی نیز نامیده شده است.
کنیه‌اش ابوعبداللّه و جد او محمد بن عیسی عُبّادی است.
از تاریخ تولد و دوره کودکی او اطلاعی در دست نیست.
تلمسانی علوم مختلف را از افرادی چون
قاسم بن سعید عُقْبانی تِلِمْسانی و
ابن مَرْزوق حفید فرا گرفت.
مالکی مذهب بود و
فقه مالکی آموخت و
مفتی تلمسان و شیخ‌الشیوخ زمان خود در آن‌جا شد.
تنبکتی
نقل می‌کند که تلمسانی به القابی چون عالم علی الاطلاق، حافظ متقن و امام علامه خوانده شده است.
وی در
هجدهم ذیحجّه ۸۷۱ بر اثر
طاعون درگذشت و در العُبّاد، یکی از مناطق ولایت تلمسان، به خاک سپرده شد.
برخی از آثار شناخته شده تلمسانی عبارت‌اند از: تحقیق‌المقال و تسهیل‌المنال فی شرح لامیة‌الافعال که در ۸۵۱ به پایان رسیده است و در شرح کتاب لامیة‌الافعال
ابن مالک در
علم صرف است؛ شرح جمل
الخونجی در
منطق ؛ العروة الوثقی فی تنزیه‌الانبیاء عن فِرْیَة‌الالقاء؛ و
فتاوی .
(۱) اسماعیل بغدادی، هدیة العارفین، ج ۲، در حاجی خلیفه، ج ۶.
(۲) احمدبابا بن احمد تنبکتی، نیل الابتهاج بتطریز الدّیباج، چاپ عبدالحمید عبداللّه هرامة، طرابلس ۱۳۹۸/ ۱۹۸۹.
(۳) دهخدا.
(۴) زرکلی.
(۵) محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، قاهره (۱۳۵۴ـ ۱۳۵۵).
(۶) کحّاله.
(۷) حاجی خلیفه؛
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن عباس تلمسانی»، شماره۳۸۴۷.
