• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن عباس تلمسانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


تِلِمْسانی، محمد بن عباس، عالم نحوی و فقیه مالکی قرن نهم می‌باشد.


وی به تلمسانِ الجزایر منسوب است و محمد بن عباس مَغربی نیز نامیده شده است.

کنیه‌اش ابوعبداللّه و جد او محمد بن عیسی عُبّادی است.

از تاریخ تولد و دوره کودکی او اطلاعی در دست نیست.
[۱] دهخدا، ذیل «تلمسانی، محمد بن العباس».
[۲] محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۷، ص۲۷۸، قاهره (۱۳۵۴ـ ۱۳۵۵).
[۳] زرکلی، ج۶، ص۱۸۳.


تلمسانی علوم مختلف را از افرادی چون قاسم بن سعید عُقْبانی تِلِمْسانی و ابن مَرْزوق حفید فرا گرفت.

مالکی مذهب بود و فقه مالکی آموخت و مفتی تلمسان و شیخ‌الشیوخ زمان خود در آن‌جا شد.
[۴] کحاله، ج۱۰، ص۱۲۱.
[۵] اسماعیل بغدادی، هدیة العارفین، ج ۲، ستون ۲۰۵، در حاجی خلیفه، ج ۶.
[۶] احمدبابا بن احمد تنبکتی، نیل الابتهاج بتطریز الدّیباج، ج۱، ص۵۴۷، چاپ عبدالحمید عبداللّه هرامة، طرابلس ۱۳۹۸/ ۱۹۸۹.


تنبکتی
[۷] احمدبابا بن احمد تنبکتی، نیل الابتهاج بتطریز الدّیباج، ج۱، ص۵۴۷، چاپ عبدالحمید عبداللّه هرامة، طرابلس ۱۳۹۸/ ۱۹۸۹.
نقل می‌کند که تلمسانی به القابی چون عالم علی الاطلاق، حافظ متقن و امام علامه خوانده شده است.

وی در هجدهم ذیحجّه ۸۷۱ بر اثر طاعون درگذشت و در العُبّاد، یکی از مناطق ولایت تلمسان، به خاک سپرده شد.
[۸] کحاله، ج۱۰، ص۱۲۱.
[۹] احمدبابا بن احمد تنبکتی، نیل الابتهاج بتطریز الدّیباج، ج۱، ص۵۴۷، چاپ عبدالحمید عبداللّه هرامة، طرابلس ۱۳۹۸/ ۱۹۸۹.


برخی از آثار شناخته شده تلمسانی عبارت‌اند از: تحقیق‌المقال و تسهیل‌المنال فی شرح لامیة‌الافعال که در ۸۵۱ به پایان رسیده است و در شرح کتاب لامیة‌الافعال ابن مالک در علم صرف است؛ شرح جمل‌ الخونجی در منطق ؛ العروة الوثقی فی تنزیه‌الانبیاء عن فِرْیَة‌الالقاء؛ و فتاوی .
[۱۰] حاجی خلیفه، ج ۲، ستون ۱۵۳۶.
[۱۱] احمدبابا بن احمد تنبکتی، نیل الابتهاج بتطریز الدّیباج، ج۱، ص۵۴۷، چاپ عبدالحمید عبداللّه هرامة، طرابلس ۱۳۹۸/ ۱۹۸۹.
[۱۲] زرکلی، ج۶، ص۱۸۳.
[۱۳] کحاله، ج۱۰، ص۱۲۱.


(۱) اسماعیل بغدادی، هدیة العارفین، ج ۲، در حاجی خلیفه، ج ۶.
(۲) احمدبابا بن احمد تنبکتی، نیل الابتهاج بتطریز الدّیباج، چاپ عبدالحمید عبداللّه هرامة، طرابلس ۱۳۹۸/ ۱۹۸۹.
(۳) دهخدا.
(۴) زرکلی.
(۵) محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، قاهره (۱۳۵۴ـ ۱۳۵۵).
(۶) کحّاله.
(۷) حاجی خلیفه؛

۱. ↑ دهخدا، ذیل «تلمسانی، محمد بن العباس».
۲. ↑ محمد بن عبدالرحمان سخاوی، الضوء اللامع لاهل القرن التاسع، ج۷، ص۲۷۸، قاهره (۱۳۵۴ـ ۱۳۵۵).
۳. ↑ زرکلی، ج۶، ص۱۸۳.
۴. ↑ کحاله، ج۱۰، ص۱۲۱.
۵. ↑ اسماعیل بغدادی، هدیة العارفین، ج ۲، ستون ۲۰۵، در حاجی خلیفه، ج ۶.
۶. ↑ احمدبابا بن احمد تنبکتی، نیل الابتهاج بتطریز الدّیباج، ج۱، ص۵۴۷، چاپ عبدالحمید عبداللّه هرامة، طرابلس ۱۳۹۸/ ۱۹۸۹.
۷. ↑ احمدبابا بن احمد تنبکتی، نیل الابتهاج بتطریز الدّیباج، ج۱، ص۵۴۷، چاپ عبدالحمید عبداللّه هرامة، طرابلس ۱۳۹۸/ ۱۹۸۹.
۸. ↑ کحاله، ج۱۰، ص۱۲۱.
۹. ↑ احمدبابا بن احمد تنبکتی، نیل الابتهاج بتطریز الدّیباج، ج۱، ص۵۴۷، چاپ عبدالحمید عبداللّه هرامة، طرابلس ۱۳۹۸/ ۱۹۸۹.
۱۰. ↑ حاجی خلیفه، ج ۲، ستون ۱۵۳۶.
۱۱. ↑ احمدبابا بن احمد تنبکتی، نیل الابتهاج بتطریز الدّیباج، ج۱، ص۵۴۷، چاپ عبدالحمید عبداللّه هرامة، طرابلس ۱۳۹۸/ ۱۹۸۹.
۱۲. ↑ زرکلی، ج۶، ص۱۸۳.
۱۳. ↑ کحاله، ج۱۰، ص۱۲۱.


دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «محمد بن عباس تلمسانی»، شماره۳۸۴۷.    




جعبه ابزار