محمد بن خاوندشاه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محمد بن خاوند شاه بن محمود مورخ نامی
قرن نهم هجری
و مؤلف تاریخ معروف (
روضة‌الصفا فی سیرة الانبیاء و الملوک و الخلفاء) که بیشتر به نام بخش اول آن (
روضة‌الصفا) معروف است
و آن را به نام
امیرعلیشیر نوایی کرده است.
میرخوند (یادداشت مؤلف) (فوت ۹۰۳ یا ۹۰۴ ه ق) پدرش در اصل از مردم
بخارا بود اما به
بلخ مهاجرت کرده
و میرخواند بیشتر عمر خود را در
هرات گذرانید
و مورد توجه خاص امیر علیشیر نوائی قرار گرفت
و کتاب
روضة‌الصفا را که تاریخ عمومی عالم از بدو خلقت تا زمان خود اوست به نام آن وزیر نوشته است
و رجوع به
قاموس الاعلام ترکی
و فهرست رجال
حبیب‌السیر شود.
بخش‌های
مختلف کتاب عبارتند از: تاریخ آفرینش تا یزدگرد.
سیره نبوی و خلفای نخست.
دوازده امام و خلفای اموی
و عباسی.
سلسله‌های مستقل
و معاصر
خلافت عباسی. چنگیز
و جانشینانش تیمور
و بازماندگانش. سلطان حسین بایقرا
و فرزندان او که تا سال ۹۲۹ ادامه یافته
و در واقع این قسمت مطابق کتاب حبیب
السیر است.
این بخش را خواندمیر نواده دختری میرخواند تکمیل کرده است. خاتمه‌ای هم در جغرافیای بلاد دارد که به عنوان جلد هشتم کتاب شناخته می‌شود. خواندمیر ویرایشگر تمامی کتاب است.
این کتاب یک بار در
بمبئی به سال ۱۸۴۵ چاپ شده است. پس از آن در سال ۱۲۶۵ تا ۱۲۷۱ قمری در
تهران. بار دیگر در سال ۱۳۰۸
و در نهایت در هفت مجلد در تهران به سال ۱۳۳۸ شمسی
و ضمیمه سه جلدی از هشت تاده با عنوان
روضة
الصفای ناصری.
کتاب
روضة‌الصفا در سال‌های اخیر با نثر سنگین عباس زریاب خویی تحریری مجدد شد
و به صورت متن تهذیب
و تلخیص شده روانه بازار شد. کار جدید توسط انتشارات علمی (تهران، ۱۳۷۳) عرضه شده، در دو مجلد شامل (شش جزء است).
علمای قرن هشتم.
سایت علما و عرفا، برگرفته از مقاله «محمد بن خاوند شاه»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۲/۱۸.
