محمد ترجمانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَرجُمانی، محمد بن حسین غَزّی عَسقَلانی، مکنی به ابوالحسن (یا ابوالحسین)،
محدث حنفی و از مشایخ
صوفیه مصر در
قرن چهارم و پنجم بوده است.
ظاهراً سبب اشتهار او به «ترجمانی» این بوده که
جد وی در
دربار سیف الدوله، از امرای
آل حمدان، مترجم بوده است.
ترجمانی در
غزه، از شهرهای
فلسطین، به
دنیا آمد.
از
تاریخ تولد او اطلاع دقیقی در دست نیست، اما به قرینه
سال وفات و مدت عمرش احتمالاً در ۳۵۳ به دنیا آمده است. وی بعدها همراه خانواده‌اش به
عسقلان رفت و در آن‌جا ساکن شد.
در عسقلان از ابوبکر محمد بن احمد حُندُری و ابوالحسن علی بن احمد حندری
حدیث شنید.
سپس به شهرهای مختلف مصر و
شام رفت و از علمای آن نواحی، از جمله ابوالحسن قَیسَرانی، ابوالحسین مَنْبَجی، ابوالحسین رَقّی، ابوالحسینِ کِلاّ بی و ابوجعفر عمربن سلمون طرابلسی، حدیث شنید و سپس به
نشر آن‌ها پرداخت.
بسیاری از محدّثان، از جمله ابومحمد نَخشَبی، ابوطاهر لَخْمی، ابونصر رامُشی، ابوعبداللّه قُضاعی و محمدبن عمر کَرَجی، از وی روایت کرده اند.
ابومحمد نخشبی در معجم الشیوخ خود از وی یاد کرده و ترجمانی را شیخ
صالح و وارسته و از بزرگان اهل
زهد در شام معرفی کرده است که شصت سال در خدمت
صوفیان (فقرا) آن دیار بوده و تمام
ارث پدری خود را به ایشان بخشیده است.
درگذشت ترجمانی را در ۴۴۸ در ۹۵ سالگی ثبت کرده اند.
از وی آثاری معتبر بر جای مانده بوده است.
(۱) ابن عساکر، مختصر تاریخ دمشق، لابن منظور، ج۲۲، چاپ وفاء تقی الدین، دمشق ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
(۲) ابن‌عماد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب.
(۳) ذهبی، تاریخ الاسلام.
(۴) سمعانی، الانساب.
(۵) صفدی.
دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله « محمد ترجمانی»، شماره۳۴۳۷.
