• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمد بن ابراهیم تونسی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




ابوعبدالله محمد بن ابراهیم بن عبدوس تونسی (۲۰۲-۲۶۰ق)، مشهور به ابن عبدوس، از محدثان موثق و از مفسران و فقیهان مالکی مذهب قرن سوم هجری قمری بود.



ابوعبدالله محمد بن ابراهیم بن عبدوس قرشی تونسی، مشهور به ابن عبدوس، خاندانش اصالتاً ایرانی و از موالی قریش به‌شمار می‌آمدند. ابن عبدوس در سال ۲۰۲ق در قیروان به دنیا آمد و از پیروان و شاگردان بزرگ سحنون بن سعید بود.
[۲] جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۵۶۹.
ابن عبدوس از محدثان موثق و از مفسران و فقیهان مالکی مذهب بوده که بیشتر وقتش را در پژوهش و تدریس یا نیایش می‌گذراند. وی نظریه تازه‌ای درباره ایمان مطرح کرد که بر پایه آن انسان می‌توانست تنها از ایمان خود در گذشته و حال مطمئن باشد نه در آینده. وی در این عقیده، پیروانی پیدا کرد که آنان را عبدوسیّه می‌خواندند. او بر سر این نظریه با سحنون و پیروانش به بحث و جدل پرداخت، ولی ناچار از گفته‌هایش دست برداشت.
[۴] جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۵۶۹.



ابن عبدوس در سال ۲۶۰ق از دنیا رفت.


آثارش عبارت‌اند از: مجموعه‌ای در فقه مالکی الورع، فضائل اصحاب مالک، مجالس مالک التفاسیر که متضّمن تفسیر کتاب المرابحه، المواضحه و الشفعه است، شرح مسائل من المدوّنه و اخبار العلماء.
[۱۲] مالکی، عبدالله بن محمد، ریاض النفوس، ج۱، ص۴۵۹.
[۱۵] جمعی از نویسندگان، دانشنامه ایران و اسلام، ج۵، ص۶۹۸.
[۱۶] اعلمی، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۶، ص۱۶۱.



۱. ابن فرحون، ابراهیم بن علی، الدیباج المذهب، ج۲، ص۱۷۴.    
۲. جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۵۶۹.
۳. ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۳، ص۶۳-۶۴.    
۴. جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۵۶۹.
۵. ابن فرحون، ابراهیم بن علی، الدیباج المذهب، ج۲، ص۱۷۵.    
۶. ابن فرحون، ابراهیم بن علی، الدیباج المذهب، ج۲، ص۱۷۵.    
۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۸، ص۲۰۹.    
۸. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۱.    
۹. ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۷، ص۲۷۳.    
۱۰. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱، ص۲۵۴.    
۱۱. شیرازی، ابراهیم بن علی، طبقات الفقهاء، ص۱۵۸.    
۱۲. مالکی، عبدالله بن محمد، ریاض النفوس، ج۱، ص۴۵۹.
۱۳. ابن ماکولا، علی بن هبةالله، الاکمال، ج۱، ص۲۹۶.    
۱۴. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۲۹۴.    
۱۵. جمعی از نویسندگان، دانشنامه ایران و اسلام، ج۵، ص۶۹۸.
۱۶. اعلمی، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۶، ص۱۶۱.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۵۱-۶۵۲، برگرفته از مقاله «محمد ـ ابن عبدوس».






جعبه ابزار