مجموعه مقالات (نصایح و فضایح)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نصایح و فضایح یا
آیات الظالمین نام رسالۀ سیاسی فارسی است. مؤلف اثر سید عبد الحسین لاری از علمای بزرگ
شیعه در قرن چهاردهم و متوفای سال ۱۳۴۲ هجری قمری است.
در ابتدای رساله هیچ گونه نامی از رساله نیامده و لکن به جهت آن که مؤلف، نزدیک به چهار صد آیه
قرآن در مذمت ظالمین و اعوان ایشان در این رساله جمع آوری نموده، به «
آیات الظالمین» معروف شده است، در حالی که نام واقعی کتاب که خود مؤلف بر آن گذاشته است «نصایح و فضایح» است. دلیل این ادعا آن است که مرحوم سید، در رسالۀ سؤال و جوابی که محمد اشکنانی انصاری از ایشان نموده است و نسخه خطی آن موجود است در جواب سؤال هفتم، نام این کتاب را برده است.
سؤال هفتم: در مجلس اهل ظلمه و حکام دیوانیان رفتن و قهوه و چای و طعام ایشان خوردن و ماهوت و عبا و کلخچه ایشان پوشیدن چه صورت دارد؟
جواب: حق تعالی فرموده «و لا ترکنوا الی الذین ظلموا فتمسکم النار»
«فلا تقعد بعد الذکری مع القوم الظالمین»
یعنی میل نکنید بسوی ظالم که به آتش ظلمش سوخته میشوید و ننشینید با ظالمین مگر برای نصیحت و نهی از منکر و رفع ظلم...؛ و قریب چهار صد آیه از
قرآن جمع نمودهام در مذمت ظالمین و اعوان ایشان که اسمش کتاب نصایح و فضایح است، فرستادهام چاپ نمایند، هر گاه آوردند برای شما میفرستم تا عبرت گیری و عبرت گیرند. در این رساله، مرحوم سید، پس از آن که تمام تنزلات و شقاوات و شرورات و مرارات را ناشی از قرب حصولی یا تحصیلی به مبدء شر و ظلمت و قبح و نقص میداند و شواهد صدق این ادعا را متذکر میشوند، به ذکر
آیاتی میپردازند که ظالمین را مذموم و سرنوشت آنان را مشخص میکند، و بعد به سراغ
روایات این باب رفته و آنها را مطرح میکنند.
در خاتمه کتاب، با این بیان که «هر یک از محکمات ثقلین، کتاب و
سنت متواتره ،
حجت قاطعه بالغه تامه کافیه است بر حسم و قطع و رفع ماده هر گونه غرور، شبهه و متشابهاتی که دستاویز جهال و مغرورین و مشتبهین ظلمه و جائرین و فسقه و مجرمین گردیده» به ذکر شبهات این موضوع پرداخته و هر کدام را به بهترین وجه پاسخ میدهند.
چاپ کتاب کتاب حاضر در سال ۱۳۱۴ هجری قمری در
شیراز و در ۷۸ صفحه به خط حسین علی جهرمی و به همت آقا محمد جواد صاحب چاپ شده است.
برای تحقیق و تصحیح کتاب که در کتابخانه مرحوم حجة الاسلام شیخ حسن نخبة الفقهایی موجود بود، ابتدا
آیات با وجود نامرتب و غیر
منظم بودن آن بر طبق سور و شمارۀ
آیات قرآنی تنظیم شد و سپس روایات نیز از مصادر اصلی کتب روایی استخراج گردید. هر چند رساله، با زبان فارسی شروع میشود ولی در برخی صفحات آن، مؤلف محترم به زبان عربی نیز کتابت نمودهاند. در صفحات فارسی، برخی عبارات نامعلوم بود که جهت روشن شدن آنها، کلمهای اضافه و با علامت [] مشخص شده است.
نرم افزار جامع فقه اهل بیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.