• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

معلوم اجمالی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حکم یا موضوعِ متعلق علم اجمالی را معلوم اجمالی گویند.



معلوم اجمالی، مقابل معلوم تفصیلی، و به معنای هر چیزی (حکم یا موضوعی) است که علم اجمالی به آن تعلق می‌گیرد؛ برای مثال، در جایی که شخص، به وجوب نماز ظهر یا جمعه علم اجمالی دارد، معلوم اجمالی او وجوب نماز می‌باشد، هر چند تردید دارد که وجوب نماز، در ضمن مصداق نماز ظهر بر عهده او آمده است یا در ضمن مصداق نماز جمعه.
بنابراین، معلوم در علم اجمالی از آن جهت که در نزد نفس حاضر است (معلوم بالذاتاجمال و تردید در آن راه ندارد، اما از جهت تطبیق آن با مصداق خارجی (معلوم بالعرض)، در آن اجمال و تردید وجود دارد.
به طور خلاصه، متعلق علم اجمالی عنوان جامع میان اطراف علم اجمالی است که اعم از حکم و موضوع می‌باشد و از جهت حضور در ذهن، معلوم تفصیلی است، ولی از جهت مصداق خارجی، در آن اجمال و تردید وجود دارد.
[۳] کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، ص۴۰۷.
[۵] الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی، ایروانی، باقر، ج۳، ص۳۱۹.
[۹] تحریرات فی الاصول، خمینی، مصطفی، ج۳، ص۱۰۵.



۱. کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، ص۳۶۳.    
۲. کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، ص۳۵۹.    
۳. کفایة الاصول، آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، ص۴۰۷.
۴. المحصول فی علم الاصول، سبحانی تبریزی، جعفر، ج۳، ص۹۴.    
۵. الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی، ایروانی، باقر، ج۳، ص۳۱۹.
۶. الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی، ایروانی، باقر، ج۳، ص۳۲۲.    
۷. بحوث فی علم الاصول، صدر، محمد باقر، ج۶، ص۲۴۲.    
۸. تهذیب الاصول، خمینی، روح الله، ج۲، ص۷.    
۹. تحریرات فی الاصول، خمینی، مصطفی، ج۳، ص۱۰۵.



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۵۳، برگرفته از مقاله «معلوم اجمالی».    



جعبه ابزار