مادَّه (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مادَّه (به فتح و تشدید دال) از
واژگان نهج البلاغه به معنای کشنده، ریشه، یاران، مددها و همفكرها است.
مادَّه اسم فاعل مؤنث است يعنى كشنده و گويند: مادّه شى‌ء ريشه و حالت بالقوه اوست. پس ماده به معنای ريشه، ياران، مددها و همفكرها است.
چنان كه
حضرت علی (علیه‌السلام) فرموده:
«الْمَالُ مَادَّةُ الشَّهَوَاتِ» «مال مايه شهوت‌هاست»
(شرح‌های حکمت:
)
آن‌گاه كه گفتند: قاتلان
عثمان را محاكمه فرمايد، فرمود:
«وَ إِنَّ لِهؤُلاَءِ الْقَوْمِ مَادَّةً» ( آن‌ها يار و ياور دارند. اگر در اين باره جنبشى پيش آيد) براى اين انقلابيون ماده يعنى ريشه، ياران، مددها و همفكرهاست.
(شرح‌های خطبه:
)
حضرت به
مالک اشتر نوشته:
«ثُمَّ إِنَّ لِلْوَالِي خَاصَّةً و بِطَانَةً... فَاحْسِمْ مَادَّةَ أُولئِكَ بِقَطْعِ أَسْبَابِ تِلْكَ الاَْحْوَالِ» يعنى: «ريشه آن‌ها را با قطع اسباب ظلم و بى‌انصافى، قطع كن.»
(شرح‌های نامه:
)
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ماده»، ج۲، ص۹۶۸.
