لَهَب (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لَهَب:(سَيَصْلَى نارًا ذاتَ لَهَبٍ) «لَهَب» (به فتح لام و هاء) به معنای
شعله و مشتعل شدن
آتش است و به معنی
غبار برخاسته نیز آید.
در
آیه مورد بحث می خوانیم: «به زودى وارد آتشى مى‌شود كه داراى شعله برافروخته است.»
(سَيَصْلى ناراً ذاتَ لَهَبٍ)اگر نام او «
ابو لهب» بود،
آتش عذاب او نيز ابو
لهب است و شعله‌هاى عظيم دارد (توجه داشته باشيد
لهب در اين‌جا به صورت
نکره و دلالت بر
عظمت آن شعله مى‌كند).
نه تنها ابو
لهب كه هيچ يک از كافران و بدكاران اموال و
ثروت و موقعيت اجتماعيشان آن‌ها را از آتش
دوزخ و عذاب الهى رهايى نمى‌بخشد.
به موردی از کاربرد «
لَهَب» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(سَيَصْلَى نارًا ذاتَ لَهَبٍ) «و بزودى وارد آتشى شعله‌ور و پرلهيب مى‌شود.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
اين‌كه فرمود:
(تَبَّتْ يَدا أَبِي لَهَبٍ وَ تَبَّ)، معنايش در
حقیقت تب ابو
لهب است.
و اين نفرينى به او به
هلاکت خودش و بطلان و بى‌اثر گشتن توطئه‌هايى است كه به منظور خاموش كردن
نور نبوت مى‌كرد، و يا قضايى است از خداى تعالى به اين هلاكت و بطلان توطئه‌ها.
و اين ابو
لهب كه مورد نفرين و يا قضاى حق تعالى قرار گرفته، فرزند
عبد المطلب و عموى
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) است، كه سخت با رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) دشمنى مى‌كرد و در تكذيب گفته‌ها و
دعوت او و نبوتش و در آزار و اذيتش اصرار مى‌ورزيد، و در اين راه از هيچ گفته و عملى فروگذار نمى‌كرد، و او همان كسى بود كه وقتى رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) او و ساير عشيره اقربين خود را براى اولين بار دعوت كرد، با
کمال بى‌شرمى در پاسخش گفت تبا لك- خسران و هلاكت بر تو باد و اين سوره نازل شد و گفتار او را به خودش رد كرد كه خسران و هلاكت بر او باد.
(سَيَصْلى ناراً ذاتَ لَهَبٍ) به زودى در آتشى زبانه‌دار مى‌سوزد از آن فهميده مى‌شود كه معناى
(تَبَّتْ يَدا أَبِي لَهَبٍ) هم اين است كه از كار افتاده باد دو دست مردى جهنمى، كه هميشه ملازم با شعله و زبانه آن است.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «لهب»، ج۴، ص ۲۰۸.
