لفظ دال
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
لفظ دال، یکی از
اصطلاحات به‌کار رفته در
علم منطق بوده و به‌معنای
لفظ دارای معنا و
مفهوم است.
لفظ دالّ،
لفظی است که بر معنا و مفهومی دلالت کند. و
لفظ غیر
دال لفظی است که بر هیچ معنایی دلالت نمی‌کند مانند
لفظ «دیز» که مقلوب زید است.
لفظ دالّ به لحاظ
وضع، به
لفظ موضوع (
لفظ دالّ به وضع) و
لفظ غیر موضوع (
لفظ دال به طبع) تقسیم می‌شود.
لفظ موضوع،
لفظی است که واضع آن را برای معنای خاصی قرار داده باشد، مانند
لفظ: «درخت»، «گل»، «آمد» و «از» که دلالت آنها به سبب وضع واضع است. به تعبیر دیگر:
لفظ موضوع آن است که موضوع له و واضعی داشته باشد.
لفظ موضوع، به
لفظ مفرد و
مرکب تقسیم می‌شود. اما در
لفظ دالّ به طبع نیاز به وضع نیست، مانند
لفظ «اح اح» که دلالت آن بر درد سینه، به طبع است نه به
لفظ.
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:
• خوانساری، محمد، منطق صوری.
• فرصت شیرازی، میرزا محمد، اشکال المیزان.
• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.
• تفتازانی، عبدالله بن شهاب‌الدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق.
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «لفظ دال»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۴/۱۰.
