• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قَناة (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: قَناة (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))
مقالات مرتبط: رمح (مفردات‌قرآن).


قَناة (به فتح قاف و نون) از واژگان نهج البلاغه به معنای نیزه است.
سه مورد از این ماده در نهج‌ البلاغه آمده است.


قَناة
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۸۲.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۳۵۰.    
به معنای نيزه آمده است.

به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - خطبه ۳۳

امام علی (علیه‌السلام) درباره رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌اله‌و‌سلم) فرموده است: «إنَّ اللهَ سُبحانَه بَعَثَ مُحَمَّداً (صلی‌الله‌علیه‌و‌اله‌و‌سلم) ... فَسَاقَ النَّاسَ حَتَّى... وَ بَلَّغَهُمْ مَنْجَاتَهُمْ، فَاسْتَقَامَتْ قَنَاتُهُمْ، وَ اطْمَأَنَّتْ صِفَاتُهُمْ.»
[۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۹۲، خطبه ۳۳.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۷۷، خطبه ۳۳.    
[۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۷۷، خطبه ۳۳.    
یعنی آن حضرت مردم را به محل نجاتشان رسانید، نیزه و ستون آنها بر پای ایستاد و زیر قدمشان محکم گردید. اشاره به استقامت امور است.
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۹.    
[۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۵۵.    
(شرح‌های خطبه:
[۸] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۵۷.    
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۲۹۸.    
[۱۰] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۴، ص۶۲.    
[۱۱] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۲، ص۱۸۵.    
)
صفات (مثل شراب) سنگ محکم است.

۲.۲ - خطبه ۱۹۲

در خطبه ۱۹۲ فرموده است: «لاَ تُغْمَزُ لَهُمْ قَنَاةٌ، وَلاَ تُقْرَعُ لَهُمْ صَفَاةٌ»
[۱۲] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۷۱، خطبه ۱۹۲.    
[۱۳] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۷۹، خطبه ۱۹۰.    
[۱۴] صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۹۸، خطبه ۱۹۲.    
«نه نیزه‌شان در دست نگاه داشته می‌شود و نه سنگی از آنها شکسته می‌گردد.»
[۱۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۶۵، خطبه۱۹۲.    
[۱۶] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۹۱.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۱۰.    
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۴۷۶.    
[۱۹] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص ۴۰۲.    
[۲۰] ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۷۷.    
)

این ماده سه بار در نهج البلاغه آمده است.

۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۸۲.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۳۵۰.    
۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۹۲، خطبه ۳۳.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۷۷، خطبه ۳۳.    
۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۷۷، خطبه ۳۳.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۹.    
۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۵۵.    
۸. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۵۷.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۲۹۸.    
۱۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۴، ص۶۲.    
۱۱. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۲، ص۱۸۵.    
۱۲. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۷۱، خطبه ۱۹۲.    
۱۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۷۹، خطبه ۱۹۰.    
۱۴. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۹۸، خطبه ۱۹۲.    
۱۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۶۵، خطبه۱۹۲.    
۱۶. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۹۱.    
۱۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۱۰.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۴۷۶.    
۱۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص ۴۰۲.    
۲۰. ↑ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۱۷۷.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «قناة»، ج۲، ص۸۸۲.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 192 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 33 نهج البلاغه
جعبه ابزار