قناعت فاطمه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ساده‌زیستی و
قناعت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیه) از مسائلی است که در
قرآن کریم به آن پرداخته شده است.
در تعدادی
آیات قرآن، مقام و مرتبه
فاطمه (سلام‌الله‌علیهم) همسر و فرزندانش ستوده شده علاوه بر آن
منزل و ماوای وی نیز که پس از
ازدواج با
علی (علیه‌السّلام) و راهنمای
پیامبر خدا مهیا گردیده بود جلوه‌ای نورانی یافت و به واسطه پاکی،
قداست و سادگی مورد احترام واقع شد. خانه‌ای که بنایش معمولی بود، سقفش از چوب
خرما و سطحش با
حصیر پوشیده شده و دیوارهای گلیش
صداقت و صمیمیت را معنا می‌بخشید. از درون آن مکان نور
خدا جلوه‌گر بود و سادگی فوق‌العاده اش همچون عطر نبوی مشام جانها را ساده زیستی از مشخصه‌های زندگی پیامبر خدا بود و این
سنت در خاندان گرامیش نیز رعایت می‌شد.
فاطمه زهرا (
سلام
اللهعلیهم) که نزدیکترین فرد به پیامبر (صلی
الله
علیهوآله
وسلّم) بود، هیچگاه به دنیا و نعمت‌های زودگذر آن روی نیاورد و در رفع نیازها به اندکی بسنده می‌نمود زیرا پرورش یافته بوستان نبوت و آموزش دیده بزرگ عالم بشریت به شمار می‌آمد. وی معیار و ملاک این نوع زیستن را از
قرآن و رفتار پیامبر (صلی
الله
علیهوآله
وسلّم) آموخته بود.
نوازش می‌داد و مقام معنوی آنجا به گونه‌ای بود که مورد
ستایش الهی قرار گرفت. قرآن می‌فرماید: «فی بیوت اذن
الله ان ترفع و یذکر فیها اسمه یسبح له فیها بالغدو و الآصال؛
در خانه‌هایی که خدا رخصت داده که آنجا رفعت یابد و در آنها ذکر او شود و
صبح و
شام تسبیح و
حمد ذات پاک او کنند».
ابن عباس می‌گوید در
مسجد پیامبر (صلی
الله
علیهوآله
وسلّم) بودیم که یکی از حاضران
آیه فوق را
تلاوت نمود من از پیامبر پرسیدم آنها چه خانه‌هایی هستند؟ فرمود: خانه
پیامبران و آنگاه با دست خویش به خانه
فاطمه (
سلام
اللهعلیهم) اشاره نمود و فرمود: این خانه
ساده زیستی از مشخصه‌های زندگی پیامبر خدا بود و این سنت در خاندان گرامیش نیز رعایت می‌شد.
فاطمه زهرا (
سلام
اللهعلیهم) که نزدیکترین فرد به پیامبر (صلی
الله
علیهوآله
وسلّم) بود، هیچگاه به
دنیا و نعمت‌های زودگذر آن روی نیاورد و در رفع نیازها به اندکی بسنده می‌نمود زیرا پرورش یافته بوستان
نبوت و آموزش دیده بزرگ عالم بشریت به شمار می‌آمد. وی معیار و ملاک این نوع زیستن را از قرآن و رفتار پیامبر (صلی
الله
علیهوآله
وسلّم) آموخته بود. حتی هنگامی که
رسول خدا از پرده‌ای که بر در آویخته بود و دستبندی که به دست کرده بود اظهار ناخوشنودی کرد. فورا پرده و دستبند را در بسته‌ای پیچید و خدمت پیامبر (صلی
الله
علیهوآله
وسلّم) فرستاد تا آنها را در راه خدا
انفاق نماید. رسول خدا (صلی
الله
علیهوآله
وسلّم) از عمل
فاطمه (
سلام
اللهعلیهم) چنان شاد شد که سه بار فرمود: پدرش به فدایش، دنیا برای
محمد و
آل محمد نیست. از بیان این واقعه به راز ساده زیستی
فاطمه (
سلام
اللهعلیهم) پی برده در می‌یابیم که پیامبر خدا دوست نداشت بهره دخترش از پاداش پرشکوه آخرت کم شود بنابراین با داشتن کوچکترین ظواهر مادی و وسایل زینتی و رفاهی موافق نبود. روزی پیامبر (صلی
الله
علیهوآله
وسلّم) دید
فاطمه (
سلام
اللهعلیهم) در حالی که با دست خویش آسیاب می‌کند فرزندش را در آغوش گرفته او را
شیر می‌دهد. از دیدن این صحنه اشک از چشمانش سرازیر شد فرمود: دخترم رنج و تلخی دنیا را می‌چشی تا شیرینی نعمت‌های سرای جاودانه را دریابی؟
فاطمه (
سلام
اللهعلیهم) در پاسخ فرمود: ای پیامبر خدا (صلی
الله
علیهوآله
وسلّم) من در همه حال
خدا را به خاطر نعمت‌های بی کرانش سپاس می‌گویم و آنگاه بود که این آیه نازل شد. «ولسوف یعطیک ربک فترضی».
دانشنامه کلام و عقاید، برگرفته از مقاله «قناعت فاطمه».
