قَرْنَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قرن: (مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ قَرْنٍ) «قرن» گرچه معمولًا به معنای یک زمان طولانی (صد سال یا هفتاد سال یا سی سال) آمده است، ولی گاهی -همان طور که اهل لغت تصریح کرده‌اند- به قوم و جمعیتی که در یک زمان قرار دارند گفته می‌شود. اصولًا
«قرن» از مادّه «
اقتران» و به معنای نزدیکی است و چون اهل عصر واحد و زمان‌های متقارب به هم نزدیکند هم به آن‌ها و هم به زمان آن‌ها قرن گفته می‌شود.
«قَرْن» از مادّه
«وقار» به معنای سنگینی است و کنایه از قرار گرفتن در خانه‌ها است، بعضی نیز احتمال داده‌اند: از مادّه «قرار» بوده باشد که از نظر نتیجه تفاوت چندانی با معنای اول نخواهد داشت. البته در صورتی که از مادّه «قرار» بوده باشد، فعل امر آن «اقرَرن» می‌شود که راء اول به عنوان تخفیف حذف شده و فتحه آن به قاف منتقل می‌گردد و با وجود آن از همزه وصل بی‌نیاز می‌شویم و «قرن» می‌شود (دقت کنید).
ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با
قرن:
(أَلَمْ يَرَوْاْ كَمْ أَهْلَكْنَا مِن قَبْلِهِم مِّن قَرْنٍ مَّكَّنَّاهُمْ فِي الأَرْضِ مَا لَمْ نُمَكِّن لَّكُمْ وَ أَرْسَلْنَا السَّمَاء عَلَيْهِم مِّدْرَارًا وَ جَعَلْنَا الأَنْهَارَ تَجْرِي مِن تَحْتِهِمْ فَأَهْلَكْنَاهُم بِذُنُوبِهِمْ وَ أَنْشَأْنَا مِن بَعْدِهِمْ قَرْنًا آخَرِينَ) (آيا نديدند چه بسيار از اقوام بى ايمان پيشين را هلاک كرديم؟ اقوامى كه از شما نيرومندتر بودند و امكاناتى به آن‌ها داده بوديم كه به شما نداديم؛ باران‌هاى پى درپى براى آن‌ها فرستاديم و از ميان زمين‌هاى آن‌ها، نهرها جارى ساختيم؛ اما هنگامى كه سركشى و
طغیان كردند، آنان را به سبب گناهانشان نابود كرديم و اقوام ديگرى بعد از آنان پديد آورديم.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
راغب گفته است: قرن مردمى را مى‌گويند كه در يک زمان زندگى كنند و جمع آن قرون مى‌آيد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(وَ كَمْ أَهْلَكْنَا قَبْلَهُم مِّن قَرْنٍ هُمْ أَحْسَنُ أَثَاثًا وَ رِئْيًا) (چه بسيار اقوامى را پيش از آنان نابود كرديم كه هم مال و ثروتشان و هم ظاهرشان از آن‌ها بهتر بود.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه قرن به معناى مردمى همزمان است.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(وَ قَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَ لَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَى وَ أَقِمْنَ الصَّلَاةَ وَ آتِينَ الزَّكَاةَ وَ أَطِعْنَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا) (و در خانه‌هاى خود بمانيد و همچون
دوران جاهلیّت نخستين در ميان مردم ظاهر نشويد و
نماز را برپا داريد و
زکات را بپردازيد و
خدا و پيامبرش را
اطاعت كنيد؛ خداوند فقط مى‌خواهد پليدى گناه را از شما
اهل بیت دور كند و كاملًا شما را پاک سازد.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه قرن امر از ماده قر است، كه به معناى پا بر جا شدن است و اصل اين كلمه اقررن بوده، كه يكى از دو تا راء آن حذف شده است، ممكن هم هست از ماده قار، يقار به معناى اجتماع و كنايه از ثابت ماندن در خانه‌ها باشد و مراد اين باشد كه اى زنان پيغمبر! از خانه‌هاى خود بيرون نياييد.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
(وَ كَمْ أَهْلَكْنَا قَبْلَهُم مِّن قَرْنٍ هُمْ أَشَدُّ مِنْهُم بَطْشًا فَنَقَّبُوا فِي الْبِلَادِ هَلْ مِن مَّحِيصٍ) (چه بسيار اقوامى را كه پيش از آن‌ها هلاک كرديم، اقوامى كه از آنان قوی‌تر بودند و شهرها و كشورها را گشودند؛ آيا راه فرارى از
عذاب الهی وجود دارد؟)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: معناى آيه اين است كه: چه بسيار از اقوام كه قبل از اين مشركين فعلى بودند و خيلى هم از ايشان نيرومندتر بودند و با نيروى خود به سرزمين‌ها رفته، آنجاها را فتح كردند، آيا توانستند از عذاب و هلاک كردن خدا گريزگاهى بيابند؟ اگر آن‌ها توانستند اين
مشرکین هم خواهند توانست.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «قرن»، ص۴۳۶-۴۳۷.
