قراء اهل تألیف
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قرای اهل تالیف، قاریان نویسنده
کتاب درباره قرائت هستند.
پس از دوره
صحابه و
تابعان، عدهای از
مسلمانان به موضوع قرائت
قرآن اهتمام خاصی داشتند و بیشتر فرصت هایشتان را برای ضبط دقیق قرائات صرف میکردند؛ تا جایی که به استادانی برجسته در قرائت قرآن مشهور شدند و مردم برای آموزش این امر مهم از اطراف و نواحی مختلف به سوی آنان روی میآوردند.
نخستین کسی که در این دوره درباره قرائت
کتابی تدوین کرد، ابان بن تغلب شاگرد حضرت
امام سجاد علیهالسّلام بود که
ابن ندیم از این
کتاب یاد کرده است.
نجاشی نیز در شرح حال ابان از
کتاب القرائة او نام برده است. بنابراین، حافظ ذهبی در معرفی
ابوعبیده قاسم بن سلام به عنوان نخستین گردآورنده
کتاب قرائات، به خطا رفته است؛ چون مورخان متفقند وی در سال ۲۲۴ ق و ابان بن تغلب در سال ۱۴۱ ق یعنی ۸۳ سال پیش از ابوعبیده وفات یافتند. درنتیجه، ابوعبیده نمیتواند نخستین گردآورنده
کتاب قرائات باشد؛ مگر آن که منظور ذهبی آن باشد که ابوعبیده نخستین نویسنده
کتاب قرائات در میان
اهل سنت است یا کسی که
کتاب او موجود است، نه نخستین کس به طور مطلق؛ زیرا نخستین مؤلف قرائات، ابان بن تغلب بود و پس از او
حمزة بن حبیب زیات از
قرای سبعه.
اگر پس از این دو نفر که استاد قرائت و شیعی بودهاند نتوانیم شخص یا اشخاصی دیگر را به عنوان مؤلف
کتاب قرائات در تاریخ بیابیم، باید ابوعبیده را سومین کسی بدانیم که به چنین کاری همت گماشت. علامه طباطبایی رحمةاللهعلیه طبقه پنجم قراء را «قرای اهل تالیف» دانسته است.
طبقه پنجم قراء.
فرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «قرای اهل تالیف».