قاعده ما حَجَب اللّٰهُ علمَهُ عَنِ العِبادِ فَهُوَ موضوعٌ عَنهُم

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

قاعدۀ ما حَجَب اللّٰهُ علمَهُ عَنِ العِبادِ فَهُو موضوعٌ عَنهُم از قواعد اصولی کاربردی در فقه به معنای اینکه حکمی که خدا علم آن را از بندگان پنهان داشته، از آنان برداشته است و آنان مکلّف بدان نیستند.
عنوان یاد شده متن حدیثی از امام صادق (علیه‌السلام) است. «مَا حَجَبَ اَللَّهُ عِلْمَهُ عَنِ اَلْعِبَادَ ِ فَهُوَ مَوْضُوعٌ عَنْهُمْ»

---

اصولیان به این قاعده بر اصل اباحه [اصل برائت] استناد کرده‌اند؛ چه در شبهۀ حکمیِ وجوبی، مانند شک در وجوب سوره پس از حمد در نماز و چه در شبهۀ حکمیِ تحریمی، مانند شک در حرمت سیگار کشیدن.
در مقابل، اخباریان قاعدۀ یاد شده را تنها در شبهه حکمیِ وجوبی جاری دانسته و در شبهۀ حکمیِ تحریمی، حکم به وجوب احتیاط کرده‌اند.

---