قاعده لایَجوزُ البِناء عَلیٰ فِعلِ الغَیرِ فِی العِبادات
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قاعدۀ لایَجوزُ البِناء عَلیٰ فِعلِ الغَیرِ فِی العِبادات از
قواعد فقهی به معنای اینکه در
عبادات، کسی که عبادتی را آغاز میکند، خود باید آن را به اتمام برساند.
از آن در برخی کتابهای قواعد فقهی تعبیر به قاعده شده است.
کسی که به جا آوردن عبادتی چون
نماز را آغاز کرده، باید خود آن را به انجام برساند و به جا آوردن بخشی از عبادت توسط فردی و بخشی دیگر از آن توسط کسی دیگر صحیح نیست، مگر در
حج که نیابتپذیر است و حجگزار در صورت ناتوانی از انجام دادن برخی مناسک، همچون
طواف،
سعی و
رمی جمره، میتواند برای انجام دادن آنها نایب بگیرد.
همچنین در
نماز جماعت، چنانچه امام در
اثنای نماز بمیرد یا بیهوش گردد و یا برای او عذری از ادامۀ نماز پدید آید، جایز است فردی دیگر نماز را به اتمام برساند.
هرگاه در
اثنای قرائت سوره عذری برای امام پدید آید، بنا بر قول برخی، فرد جایگزین، نماز را از همان جایی که سوره قطع شده است ادامه میدهد و نیازی به خواندن آن از آغاز نیست.
قاعدۀ یاد شده مستفاد از ادلۀ عبادات است که مباشرت
مکلّف در به جا آوردن عبادتی که به آن تکلیف شده از آغاز تا انجام از آنها استفاده میشود، بنابراین، تبعیض در به جا آوردن آن، به گونهای که بخشی از آن را یکی و بخشی دیگر را دیگری انجام دهد، صحیح نخواهد بود، مگر آنچه که به دلیلی خاص استثنا شده باشد.
•
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهمالسلام)، ج۶، ص۳۷۹.