قاعده الدَّینُ مَقضیّ

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

قاعدۀ الدَّینُ مَقضیّ‌ از قواعد فقهی به معنای اینکه ادای دَین بر بدهکار لازم است.
عنوان «الدین مقضیّ‌» در برخی کتب قواعد فقهی معاصران، مطرح شده است، لیکن در کلمات فقها از آن به عنوان قاعده یاد نشده است.

---

قاعدۀ یاد شده برگرفته از روایتی از پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) است که در جریان فتح مکه، ضمن خطبه‌ای فرمودند: «العاریة مؤدّاة و الزّعیم غارمٌ و الدَّینُ مَقضیّ‌» «مال به عاریت گرفته شده باید بازگردانده شود، فردی که کفیل یا ضامن شده، بدهکار است و دین باید ادا گردد».
مفاد قاعده روشن است و آن اینکه هر دینی که بر عهدۀ انسان می‌آید، خواه سبب آن قرض باشد یا خرید کالایی به نسیه و یا دیگر اسباب دین، ادای آن بر بدهکار لازم است.

---

بر اعتبار این قاعده به روایاتی، از جمله روایت اشاره شده، حکم عقل و اجماع استدلال شده است.

---