قاعده الأقرَب فالأقرَب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قاعدۀ الاقرَبُ یَمنَعُ الابعَد (قاعدۀ
الاقرَب فالاقرَب) از
قواعد فقهی به معنای مانع شدن
خویشان و بستگان نزدیک‌تر به
میّت از ارث بردن خویشان دورتر، مانند مانع شدن فرزندان میّت از ارث بردن برادران و خواهران او است.
از آن در باب
ارث و نیز برخی کتب دربردارندۀ قواعد فقهی سخن گفته‌اند.
مقصود از
اقرب و ابعد خویشان میّت، به ترتیب طبقات سه‌گانۀ ارث است؛ بدین‌معنا که با وجود
طبقه نخست (
اقرب)،
طبقه دوم و
سوم (ابعد) و با وجود طبقۀ دوم، طبقۀ سوم ارث نمی‌برد. چنان‌که در هر طبقه‌ای با وجود خویشان نزدیک‌تر، خویشان دورتر ارث نمی‌برند، بنابراین، با وجود فرزند میّت در طبقۀ نخست، نوۀ او ارث نمی‌برد و با نبود
فرزند، نوبت به
نوه می‌رسد.
البته یک مورد از این قاعده استثنا شده است و آن وجود پسر عموی پدری و مادری با عموی پدری است که پسر عموی پدری و مادری بر عموی پدری مقدّم است و مانع ارث بردن او می‌شود و ارث به پسر عمو می‌رسد.
•
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهم‌السلام)، ج۶، ص۹۲.
