قاعده استیفاء
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قاعدۀ استیفاء از
قواعد فقهی به معنای اینکه هر کس منفعتی را
استیفا کند،
ضامن اجرت و عوض آن است. به این قاعده در برخی ابواب
معاملات، همچون اجاره استناد شده است.
قاعدۀ یاد شده که صورت کامل آن «کلُّ مَن استَوفیٰ مَنفَعَةً فَهُوَ ضامَن» می‌باشد، عبارت است از اینکه هر کس منفعتی را استیفا کند، ضامن اجرت و عوض آن است.
مفاد قاعده، محترم بودن مال و عمل آدمی است. بنابراین، اگر کسی از منافع مال یا عمل دیگری بهره ببرد، ضامن اجرت و عوض آن است، مانند اینکه کسی در ملک دیگری؛ خواه با اذن و یا بدون اذن مالک، سکونت کند. چنین فردی ضامن اجرت مدتی است که در آنجا سکونت کرده است. برخی
جعاله را از مصادیق قاعدۀ استیفا برشمرده‌اند.
مستند این قاعده،
اتفاق عقلا و اصل محترم بودن
مال و عمل انسان‌ها است.
•
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (علیهم‌السلام)، ج۶، ص۶۲.
