• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فَیالَه (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: فَیالَه (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))


فَیالَه (به فتح فاء و لام) از واژگان نهج البلاغه به معنای خطا رفتن و ضعف است.
این ماده و مشتقاتش چند بار در نهج البلاغه آمده است.


فَیالَه
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۳۶.    
[۲] النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۴۴۵.    
به معنای خطا رفتن و ضعف است.
«فَالَ‌ رأْيهُ‌ فَيالة: اخطاَ و ضعف»
[۳] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۲۲۴.    


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - نامه ۱۸

امیرالمومنین (علیه‌السلام) در نامه ای به عبد الله بن عباس عامل بصره مى‌نويسد: «فِی ذَلِکَ وَ کُنْ عِنْدَ صَالِحِ ظَنِّی بِکَ وَ لاَ یَفِیلَنَّ رَأْیِی فِیکَ وَ السَّلاَمُ.»
[۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۰۳، نامه۱۸.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۲۱، نامه۱۸.    
[۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۷۶، نامه۱۸.    
«و در حسن ظنّ من باش رأى و نظرم درباره تو ضعيف نشود»
[۷] شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۷، نامه۱۸.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۷۸.    
(شرح‌های نامه:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۸۲.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۹، ص۲۳۴.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۳۲۰.    
[۱۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۲۶.    
)

۲.۲ - نامه ۶۹

حضرت (علیه‌السلام) در نامه ای به سلمان فارسی در مورد ویژگی های کسانی که باید از آنها برحذر باشد چنین مینویسد: «یَفِیلُ رَأْیُهُ»
[۱۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۷۵۷، نامه۶۹.    
[۱۴] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۱۴۳، نامه۶۸.    
[۱۵] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۶۰، نامه۶۹.    
«کسی که انديشه‌اش سست است»
[۱۶] شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۱۹، نامه۶۹.    
[۱۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۷۰.    
(شرح‌های نامه:
[۱۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۷۳.    
[۱۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۳۴۸.    
[۲۰] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۳۹۲.    
[۲۱] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۴۸.    
)
در «مصر» خواهد آمد
[۲۲] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۸۰.    

۲.۳ - خطبه ۱۶۹

امام علی (علیه‌السلام) درباره اهل جمل فرمود: «وَ سَأَصْبِرُ ما لَمْ أَخَفْ عَلى جَماعَتِكُمْ; فَإنَّهُمْ إنْ تَمَّمُوا عَلَى فَيالَةِ هذَا الرَّأْي انْقَطَعَ نِظامُ الْمُسْلِمينَ»
[۲۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۷۷، خطبه۱۶۹.    
[۲۴] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۲، ص۱۰۰، خطبه۱۶۴.    
[۲۵] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۴۴، خطبه۱۶۹.    
«تا از متفرق شدن شما (لشكريانم) نترسم از اقدام به جنگ صبر خواهم كرد، چون اگر اينها اين رأى ضعيف را پيش ببرند نظام مسلمین مى‌گسلد.»
[۲۶] شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۷۵، خطبه۱۶۹.    
[۲۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۹۱.    
(شرح‌های خطبه:
[۲۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۹۴.    
[۲۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۴۵۸.    
[۳۰] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۱۰.    
[۳۱] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۹۷.    
)

از این ماده چند مورد در «نهج البلاغه» آمده است.
[۳۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۰۳، نامه۱۸.    
[۳۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۷۵۷، نامه۶۹.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۳۶.    
۲. ↑ النجم طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۵، ص۴۴۵.    
۳. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۲۲۴.    
۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۰۳، نامه۱۸.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۲۱، نامه۱۸.    
۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۷۶، نامه۱۸.    
۷. ↑ شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۷، نامه۱۸.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۷۸.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۸۲.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۹، ص۲۳۴.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۳۲۰.    
۱۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۲۶.    
۱۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۷۵۷، نامه۶۹.    
۱۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۱۴۳، نامه۶۸.    
۱۵. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۶۰، نامه۶۹.    
۱۶. ↑ شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۱۹، نامه۶۹.    
۱۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۷۰.    
۱۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۷۳.    
۱۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۱، ص۳۴۸.    
۲۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۳۹۲.    
۲۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۴۸.    
۲۲. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۸۰.    
۲۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۷۷، خطبه۱۶۹.    
۲۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۲، ص۱۰۰، خطبه۱۶۴.    
۲۵. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۴۴، خطبه۱۶۹.    
۲۶. ↑ شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۷۵، خطبه۱۶۹.    
۲۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۹۱.    
۲۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۹۴.    
۲۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۴۵۸.    
۳۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۱۰.    
۳۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۹۷.    
۳۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۰۳، نامه۱۸.    
۳۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۷۵۷، نامه۶۹.    


• بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله « فیل »، ج۲، ص۸۳۶.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 169 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 18 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 69 نهج البلاغه
جعبه ابزار