فواید نهر (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَهرْ، به سكون هاء، جمع آن «انهار» به معناى محلّ جريان
آب روان است،
مجازاً به
آب جاری نيز نهر گفته مى‌شود.
در این مقاله آیات مرتبط با فوائد نهر معرفی می‌شوند.
••• نهرها، داراى فوايدى براى انسانها، چون
شرب، آبيارى
مزارع و
گیاهان:
اللَّهُ الَّذِي ... وَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَراتِ رِزْقاً لَكُمْ ... وَ سَخَّرَ لَكُمُ الْأَنْهارَ.
«لام» در «لكم» لام علّت و براى انتفاع است؛ يعنى براى‌شما، چون
معمولًا آب
دریاها براى شرب و كشت و زرع مناسب نيست خداوند نعمتى ديگر چون نهرها را به مردم مرحمت كرد تا مشكل
نوشیدن و زراعت نداشته باشند.
•••
پيدايش نهر آب در زير پاى
مریم علیهاالسلام براى
آشامیدن وى:
وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ مَرْيَمَ إِذِ انْتَبَذَتْ مِنْ أَهْلِها مَكاناً شَرْقِيًّا فَناداها مِنْ تَحْتِها أَلَّا تَحْزَنِي قَدْ جَعَلَ رَبُّكِ تَحْتَكِ سَرِيًّا.
جبرئیل يا
عیسی علیه‌السلام براى برطرف كردن
اندوه از
قلب مريم عليهاالسلام به او گفت: غصه نخور. خداوند از زير پاهاى تو نهرى جارى كرده است كه از آن بنوشى و خود را از
نفاس تطهير كنى.
نقش نهرها در ايجاد
باغها و بوستانها:
۱. أَ يَوَدُّ أَحَدُكُمْ أَنْ تَكُونَ لَهُ جَنَّةٌ مِنْ نَخِيلٍ وَ أَعْنابٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ لَهُ فِيها مِنْ كُلِّ الثَّمَراتِ وَ أَصابَهُ الْكِبَرُ وَ لَهُ ذُرِّيَّةٌ ضُعَفاءُ فَأَصابَها إِعْصارٌ فِيهِ نارٌ فَاحْتَرَقَتْ كَذلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآياتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ.
۲. ... وَ أَرْسَلْنَا السَّماءَ عَلَيْهِمْ مِدْراراً وَ جَعَلْنَا الْأَنْهارَ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمْ ...
مراد از «جعلنا الانهار ...» زيادى
باغ و بستان است.
۳. أَوْ تَكُونَ لَكَ جَنَّةٌ مِنْ نَخِيلٍ وَ عِنَبٍ فَتُفَجِّرَ الْأَنْهارَ خِلالَها تَفْجِيراً.
۴. كِلْتَا الْجَنَّتَيْنِ آتَتْ أُكُلَها وَ لَمْ تَظْلِمْ مِنْهُ شَيْئاً وَ فَجَّرْنا خِلالَهُما نَهَراً.
۵. تَبارَكَ الَّذِي إِنْ شاءَ جَعَلَ لَكَ خَيْراً مِنْ ذلِكَ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ ....
نقش ريزش فراوان و مداوم
باران و جريان نهرها، در
پيدايش تمدّنهاى قدرتمند:
أَ لَمْ يَرَوْا كَمْ أَهْلَكْنا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ قَرْنٍ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ ما لَمْ نُمَكِّنْ لَكُمْ وَ أَرْسَلْنَا السَّماءَ عَلَيْهِمْ مِدْراراً وَ جَعَلْنَا الْأَنْهارَ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمْ ....
نهرها نشانه‌هاى
قدرت خداوند:
۱. وَ هُوَ الَّذِي مَدَّ الْأَرْضَ وَ جَعَلَ فِيها رَواسِيَ وَ أَنْهاراً ... إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ.
۲. اللَّهُ الَّذِي ... وَ سَخَّرَ لَكُمُ الْأَنْهارَ.
۳. وَ هُوَ الَّذِي سَخَّرَ الْبَحْرَ ... وَ أَلْقى فِي الْأَرْضِ رَواسِيَ أَنْ تَمِيدَ بِكُمْ وَ أَنْهاراً ....
۴.أَمَّنْ جَعَلَ الْأَرْضَ قَراراً وَ جَعَلَ خِلالَها أَنْهاراً ....
نهرهاى جارى شده از شكافهاى
زمین دليلى بر
وحدانیّت خداوند:
أَمَّنْ جَعَلَ الْأَرْضَ قَراراً وَ جَعَلَ خِلالَها أَنْهاراً وَ جَعَلَ لَها رَواسِيَ وَ جَعَلَ بَيْنَ الْبَحْرَيْنِ حاجِزاً أَ إِلهٌ مَعَ اللَّهِ ....
••• نهرها، از علامات راهيابى
مسافران:
وَ أَلْقى فِي الْأَرْضِ ... وَ أَنْهاراً ... لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ وَ عَلاماتٍ ....
••• نهرها و راهها علاماتى براى راهيابى انسانها:
وَ أَلْقى فِي الْأَرْضِ رَواسِيَ أَنْ تَمِيدَ بِكُمْ وَ أَنْهاراً وَ سُبُلًا لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ وَ عَلاماتٍ ....
پيدايش نهر
آب از زير پاى مريم عليهاالسلام جهت
تطهیر وى از نفاس:
وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ مَرْيَمَ إِذِ انْتَبَذَتْ مِنْ أَهْلِها مَكاناً شَرْقِيًّا فَناداها مِنْ تَحْتِها أَلَّا تَحْزَنِي قَدْ جَعَلَ رَبُّكِ تَحْتَكِ سَرِيًّا.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۵۷۹، برگرفته از مقاله «فواید نهر».
