فواید آسمانها (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
فواید
آسمانها با توجه به
آیات قرآن عبارتند از:
تأمين
روزی انسان از فوايد آسمان:
۱. «قُلْ مَن يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاءِ وَالأَرْضِ ...؛
بگو چه كسي شما را از آسمان و
زمین روزي ميدهد؟!....»
۲. «... وَمَن يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ ...؛
... و كسي كه شما را از آسمان و زمين روزي ميدهد....»
۳. «قُلْ مَن يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ...؛
بگو: چه كسي شما را از آسمانها و زمين روزي ميدهد؟....»
۴. «... هَلْ مِنْ خَالِقٍ غَيْرُ اللَّهِ يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ ...؛
... آيا خالقي غير از خدا وجود دارد كه شما را از آسمان و زمين روزي دهد؟ ....»
۵. «هُوَ الَّذِي يُرِيكُمْ آيَاتِهِ وَيُنَزِّلُ لَكُم مِّنَ السَّمَاءِ رِزْقًا ...؛
او كسي است كه آيات خود را به شما نشان ميدهد، و از آسمان براي شما روزي با ارزشي ميفرستد....»
۶. «... وَمَا أَنزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِن رِّزْقٍ ...؛
...و رزقي كه خداوند از آسمان نازل كرده....»
۷. «وَفِي السَّمَاء رِزْقُكُمْ وَمَا تُوعَدُونَ؛
روزي شما در آسمان است و آنچه به شما وعده داده ميشود.»
وجود نشانههاى
خداشناسی در آسمانها:
۱. «إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ ... لآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ؛
در
آفرینش آسمانها ...، نشانه هائي است (از ذات پاك خدا و يگانگي او) براي مردمي كه
عقل دارند و ميانديشند.»
۲. «إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ ... لآيَاتٍ لِّأُوْلِي الألْبَابِ؛
مسلما در آفرينش آسمانها ... نشانه هاي (روشني) براي
صاحبان خرد و عقل است.»
ريزش
آب از آسمان، از
آیات خداشناسى:
۱. «... وَمَا أَنزَلَ اللّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِن مَّاء ... لآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ؛
... و آبي كه خداوند از آسمان نازل كرده، ... نشانه هائي است (از ذات پاك خدا و يگانگي او) براي مردمي كه عقل دارند و ميانديشند.»
۲. «وَهُوَ الَّذِيَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً ... إِنَّ فِي ذَلِكُمْ لآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ؛
او كسي است كه از آسمان آبي نازل كرد ... كه در آن نشانه هائي براي افراد با ايمان.»
۳. «... كَمَاء أَنزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاء ... كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ؛
... همانند آبي است كه از آسمان نازل كرده ايم ... اينچنين آيات خود را براي گروهي كه تفكر ميكنند شرح ميدهيم.»
۴. «هُوَ الَّذِي أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً ... • ... إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ؛
او كسي است كه از آسمان آبي فرستاد ... مسلما در اين نشانه روشني است براي گروهي كه تفكر ميكنند.»
۵. «... وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً ... إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ؛
... و از آسمان آبي فرو ميفرستد... در اين نشانه هائي است براي جمعيتي كه عقل خود را به كار ميگيرند.»
۶. «... أَنَّ اللَّهَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ ... إِنَّ فِي ذَلِكَ لَذِكْرَى لِأُوْلِي الْأَلْبَابِ؛
... خداوند از آسمان آبي فرستاد... در اين ماجرا تذكري براي صاحبان مغز است.»
آسمان،
سقفی محفوظ براى اهل
زمین:
۱. «الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاء بِنَاء ...؛
آنكس كه زمين را بستر شما قرار داد و آسمان (جو زمين) را همچون سقفي بر بالاي سر شما....»
۲. «وَجَعَلْنَا السَّمَاء سَقْفًا مَّحْفُوظًا ...؛
و آسمان را سقف محفوظي قرار داديم....»
۳. «اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ قَرَارًا وَالسَّمَاء بِنَاء ...؛
خداوند كسي است كه زمين را براي شما جايگاه امن و مطمئن قرار داد، و آسمان را همچون سقفي (بالاي سرتان) ....»
آسمانها، مجراى
تدبیر الهی:
۱. «وَلَقَدْ خَلَقْنَا فَوْقَكُمْ سَبْعَ طَرَائِقَ وَمَا كُنَّا عَنِ الْخَلْقِ غَافِلِينَ؛
ما بر بالاي سر شما هفت راه (طبقه) قرار داديم، و ما از
خلق (خود)
غافل نبوده و نيستيم.» مقصود از «طرائق» به قرينه «فوقكم» آسمانهاى هفتگانه است. طريقه و راه ناميده شدن آسمانها مىتواند بدين جهت باشد كه راه گذرِ اوامر صادر شده، از ناحيه خداوند است.
۲. «يُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ ...؛
امور اين جهان را از آسمان به سوي زمين تدبير ميكند....»
۳. «اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَمِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ يَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَيْنَهُنَّ ...؛
خداوند كسي است كه هفت آسمان را آفريد و از زمين نيز همانند آن را، فرمان او در ميان آنها پيوسته نازل ميشود....»
آسمان، مبدء نزول
باران:
۱. «... وَأَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً ...؛
... و از آسمان آبي فرو فرستاد....»
۲. «... أَنَّ اللَّهَ يُزْجِي سَحَابًا ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيْنَهُ ثُمَّ يَجْعَلُهُ رُكَامًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مِن جِبَالٍ فِيهَا مِن بَرَدٍ ...؛
... خداوند ابرهايي را به آرامي ميراند، سپس ميان آنها پيوند ميدهد و بعد آن را متراكم ميسازد، در اين حال دانه هاي باران را ميبيني كه از آن خارج ميشود، و از آسمان - از كوههائي كه در آنست - دانه هاي تگرگ نازل ميكند....»
۳. «فَفَتَحْنَا أَبْوَابَ السَّمَاء بِمَاء مُّنْهَمِرٍ؛
در اين هنگام درهاي آسمان را گشوديم و آبي فراوان و پي در پي فروباريد.»
۴. «... يَعْلَمُ مَا يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَمَا يَخْرُجُ مِنْهَا وَمَا يَنزِلُ مِنَ السَّمَاء ...؛
... آنچه را در زمين فرومي رود ميداند و آنچه را از آن خارج ميشود، و آنچه از آسمان نازل ميگردد ....» يكى از احتمالهاى معنايى قوى در «و ما ينزل من السّماء» نزول باران است.
۵. «وَالسَّمَاء ذَاتِ الرَّجْعِ؛
سوگند به آسمان پرباران!» مقصود از «الرّجع» در آيه، باران است.
نيز---)
بارش باران تند، همراه با
رعد و برق از آسمان:
«أَوْ كَصَيِّبٍ مِّنَ السَّمَاءِ فِيهِ ظُلُمَاتٌ
وَرَعْدٌ وَبَرْقٌ ...؛
يا همچون باراني كه در
شب تاریک توام با
رعد و
برق و
صاعقه (بر سر رهگذراني) ببارد....»
خدا، نازل كننده بارانهاى پىدرپى از آسمان:
۱. «... وَأَرْسَلْنَا السَّمَاء عَلَيْهِم مِّدْرَارًا ...؛
... بارانهاي پي در پي بر آنها فرستاديم....» «مدرار» در آيه، استعاره از باران است.
۲. «... يُرْسِلِ السَّمَاء عَلَيْكُم مِّدْرَارًا ...؛
... تا (باران) آسمان را پي در پي بر شما بفرستد ...»
نزول
تگرگ از ابرهاى
کوه مانند آسمانى:
«أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُزْجِي سَحَابًا ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيْنَهُ ثُمَّ يَجْعَلُهُ رُكَامًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مِن جِبَالٍ فِيهَا مِن بَرَدٍ ...؛
آيا نديدي كه خداوند
ابرهایی را به آرامي ميراند، سپس ميان آنها پيوند ميدهد و بعد آن را متراكم ميسازد، در اين حال دانه هاي باران را ميبيني كه از آن خارج ميشود، و از آسمان - از كوههائي كه در آنست - دانه هاي تگرگ نازل ميكند....»
یکی از فواید آسمان، نزول برکات است.
نزول
برکات آسمانى بر
حواریّون عیسی علیهالسلام از فوايد آسمان:
«إِذْ قَالَ الْحَوَارِيُّونَ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ هَلْ يَسْتَطِيعُ رَبُّكَ أَن يُنَزِّلَ عَلَيْنَا مَآئِدَةً مِّنَ السَّمَاءِ ... • قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا أَنزِلْ عَلَيْنَا مَآئِدَةً مِّنَ السَّمَاءِ ... • قَالَ اللّهُ إِنِّي مُنَزِّلُهَا عَلَيْكُمْ ...؛
در آن هنگام كه حواريون گفتند: اي عيسي بن
مریم آيا پروردگار تو ميتواند مائده اي از آسمان نازل كند؟... عيسي عرض كرد: خداوندا، پروردگارا! مائده اي از آسمان بر ما بفرست ... خداوند (دعاي او را مستجاب كرد و) گفت من آنرا بر شما نازل ميكنم....»
آسمان، محلّ نزول بركات آسمانى براى
اهل تقوا و
ایمان:
«وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى آمَنُواْ وَاتَّقَواْ لَفَتَحْنَا عَلَيْهِم بَرَكَاتٍ مِّنَ السَّمَاءِ ...؛
و اگر مردمي كه در شهرها و آباديها زندگي دارند ايمان بياورند و
تقوا پيشه كنند بركات آسمان را بر آنها ميگشائيم....»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۳۴۷، برگرفته از مقاله «فوائد آسمانها».