• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فضیلت تامل در قرآن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



فضیلت و پاداش تامل و تدبر در قرآن را فضیلت تامل در قرآن گویند.



روایات اسلامی برای تدبر و تامل در قرآن فضایل زیادی برشمرده‌اند. امام صادق علیه‌السّلام فرمودند: «قرآن مشعل فروزان هدایت و چراغ راه در تاریکی‌ها است». پس باید برای کسب نور، چشم بصیرت را بگشاییم؛ زیرا تفکر، حیات قلب هر انسان آگاهی است.


آن حضرت درباره آیه (یتلونه حق تلاوته) فرمودند: «حق تلاوت قرآن، تفکر و توقف در هر آیه‌ای است که بهشت و جهنم را مطرح می‌کند».


آن حضرت در مقام دعا عرضه می‌داشت: «پروردگارا! عهدنامه خود را منتشر ساختی، پس نگاه مرا در آن، عبادت و قرائتم را تفکر، و تفکرم را موجب عبرت قرار ده. خدایا! قرائتم را بی تفکر قرار مده و نظرم را در قرآن توام با غفلت مگردان»


امام علی علیه‌السّلام فرمودند: «الا لا خیر فی قرائة لا تدبر فیها؛ آگاه باشید که تلاوت بدون تفکر خیری ندارد».
پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم فرمودند: «وای به حال کسی که آیات الهی را بر زبان آورد؛ ولی در آن‌ها تدبر نکند».
از امام سجاد علیه‌السّلام نیز نقل شده که آیات قرآن خزینه‌های حکمت ربانی است؛ پس در خزانه را که می‌گشایی، باید در آن نظر کنی و با تفکر، جواهر معانی و حکمت‌ها را بیرون آوری.


از روایات اسلامی به خوبی به دست می‌آید زیاد خواندن قرآن در قیاس با خوب خواندن و تدبر و اندیشیدن در آن، فضیلت کمتری دارد.
امام رضا علیه‌السّلام در حدیثی به نقل از جد بزرگوارش درباره آیه (فاقرؤوا ما تیسر منه) فرمودند: «ما تیسر منه لکم فیه خشوع القلب و صفاء السر؛ آن مقدار (قرآن) بخوانید که در آن خشوع قلب و صفای باطن و نشاط روحانی و معنوی باشد».
[۵] خوشنویس، جعفر، قرآن دراحادیث اسلامی، ص۶۳.
[۶] مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی، ۱۰۳۷ - ۱۱۱۱ق، مشکوة الانوار، ص۸۹.
[۱۰] نقی پور فر، ولی الله، ۱۳۳۷ -، پژوهشی پیرامون تدبردرقرآن، ص۳۱.
[۱۱] سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، اسباب النزول، ص۱۳۷.



۱. بقره/سوره۲، آیه۱۲۱.    
۲. مزمل/سوره۷۳، آیه۲۰.    
۳. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۶۸.    
۴. فیروز آبادی، محمد بن یعقوب، ۷۲۹ - ۸۱۷ق، بصائرذوی التمییزفی لطائف الکتاب العزیز، ج۱، ص۶۲.    
۵. خوشنویس، جعفر، قرآن دراحادیث اسلامی، ص۶۳.
۶. مجلسی، محمد باقر بن محمد تقی، ۱۰۳۷ - ۱۱۱۱ق، مشکوة الانوار، ص۸۹.
۷. مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵ -، تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۴۰۱.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵ -، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۱۹۹.    
۹. خویی، ابوالقاسم، ۱۲۷۸ - ۱۳۷۱، البیان فی تفسیرالقرآن، ص۲۹.    
۱۰. نقی پور فر، ولی الله، ۱۳۳۷ -، پژوهشی پیرامون تدبردرقرآن، ص۳۱.
۱۱. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، اسباب النزول، ص۱۳۷.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «فضیلت تامل در قرآن».    




جعبه ابزار