• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فَضْل (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: فَضْل (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))
مقالات مرتبط: فَضْل (مفردات‌قرآن)، فَضْل (لغات‌قرآن)، فضیلت.


فَضْل (به فتح فاء و سکون ضاد) از واژگان نهج البلاغه به معنای زيادت است.
موارد زيادى از این واژه و مشتقاتش در «نهج البلاغه» آمده است.


فَضْل
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۹.    
[۲] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۴۴۳.    
به معنای زيادت است. «الفَضْلُ: الزّيادةُ عن الاقتصادِ»
[۳] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۹.    
اين لفظ به معنى برترى، عطيه، احسان، و رحمت كه همه از مصاديق زيادتند به كار مى‌رود.

یکی از موردی که در «نهج‌البلاغه» استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - درباره اعمال - حکمت ۲۴۰

امیرالمومنین (علیه‌السلام) در مورد اعمال چنین می‌فرمایند: «أَفْضَلُ الْأَعْمالِ ما أَکْرَهْتَ نَفْسَکَ عَلَیْهِ.»
[۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۸۳۰، حکمت۲۴۰.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۲۰۷، حکمت۲۴۹.    
[۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۱۱، حکمت۲۴۹.    
«بهترين اعمال عملى است كه خودت را به آن وادار كرده و با نفس مبارزه نموده‌اى.»
[۷] شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۹۳، حکمت۲۴۹.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۱۹.    
(شرح‌های حکمت:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۱۹.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۴، ص۶۷.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۳۱۵.    
[۱۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۸۳.    
)
از این ماده چندین مورد در «نهج البلاغه» آمده است.
[۱۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۷۱۴، نامه۵۳.    
[۱۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۲۷۹، خطبه۱۲۲.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۹.    
۲. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۴۴۳.    
۳. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۳۹.    
۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۸۳۰، حکمت۲۴۰.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۳، ص۲۰۷، حکمت۲۴۹.    
۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۱۱، حکمت۲۴۹.    
۷. ↑ شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۹۳، حکمت۲۴۹.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۱۹.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۱۹.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۴، ص۶۷.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۳۱۵.    
۱۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۸۳.    
۱۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۷۱۴، نامه۵۳.    
۱۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۲۷۹، خطبه۱۲۲.    


• بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله « فضل »، ج۲، ص۸۱۹.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 240 نهج البلاغه
جعبه ابزار