• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فریابی کبیر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مقالات مرتبط: فریابی کبیر (تفسیرومفسران).

ابوعبدالله محمد بن یوسف فریابی (۱۲۰-۲۱۲ق)، معروف به فریابی کبیر، از محدثان، فقیهان و مفسران قرن سوم هجری قمری بود.


ابوعبدالله محمد بن یوسف بن واقد فاریابی ضبّی، معروف به فریابی کبیر، منسوب به فاریاب، شهری مشهور در خراسان قدیم و نواحی بلخ کنونی
[۱] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۴، ص۲۲۹.    
بود، ولی نیاکان و اجداد وی از مردمان ترک بودند.
[۲] نویهض، عادل، معجم المفسرین، ج۲، ص۶۵۲.    
در سال ۱۲۰
[۳] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۰، ص۱۱۸.    
یا ۱۲۶ق متولد شد
[۴] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۰، ص۲۰۶.    
و ساکن شهر قیساریّه، از شهرهای ساحلی شام و فلسطین بود. علوم خود را از اساتیدی چون زائده، اوزاعی و سفیان ثوری فرا گرفت
[۵] بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۱، ص۲۶۴.    
و در پی کسب دانش به شهرهایی مانند کوفه، مکه و بیروت نیز مسافرت کرد.
[۶] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۶، ص۳۲۲-۳۲۹.    
فریابی از شیوخ و حفّاظ شام به‌شمار می‌رفت. احادیث منقوله وی در زمره احادیث صحیح و عالی محسوب می‌شد.
[۷] ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۱، ص۲۷۶.    
وی فقیه و مفسر
[۸] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۴۰-۱۴۱.    
و فردی مورد اعتماد بود.
[۹] عجلی، احمد بن عبدالله، تاریخ الثقات، ص۴۱۶.    
شاگردانی چون محمد بن اسماعیل بخاری، ابومحمد سمرقندی و احمد بن ابی الحواری از وی کسب دانش کرده و علومی را آموخته‌اند.
[۱۰] سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۰، ص۲۰۵.    


فریابی دارای آثار و تالیفاتی بوده که عبارت‌اند از: کتاب ترک المراء فی القرآن
[۱۱] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۵۸.    
التفسیر الزکاة الطهارة الصلاة الصیام و المناسک.
[۱۲] داوودی، محمد بن علی، طبقات المفسرین، ج۲، ص۲۹۳.    
ابن ندیم کتاب تعبیر رؤیا را از آن فردی به نام فیریانی دانسته
[۱۳] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۳۸۵.    
که به نظر می‌رسد همین شخص است.

او سرانجام در ربیع الاول سال ۲۱۲ق
[۱۴] لبخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۱، ص۲۶۴.    
یا ۲۱۳ق
[۱۵] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۵۹.    
در قیساریه
[۱۶] ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۶، ص۳۲۶.    
درگذشت.
[۱۷] بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الصغیر، ج۲، ص۲۹۵.    
[۱۸] خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ص۳۶۵.    
[۱۹] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۴۷.    
[۲۰] ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۲، ص۲۰۴.    
[۲۱] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۱، ص۲۸۵.    
[۲۲] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۱، ق۱، ص۹۳.
[۲۳] ابن ماکولا، علی بن هبةالله، الاکمال، ج۷، ص۷۰.    
[۲۴] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۵، ص۴۰۰.    
[۲۵] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۱۰.    


۱. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، ج۴، ص۲۲۹.    
۲. ↑ نویهض، عادل، معجم المفسرین، ج۲، ص۶۵۲.    
۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۰، ص۱۱۸.    
۴. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۰، ص۲۰۶.    
۵. ↑ بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۱، ص۲۶۴.    
۶. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۶، ص۳۲۲-۳۲۹.    
۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۱، ص۲۷۶.    
۸. ↑ کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۲، ص۱۴۰-۱۴۱.    
۹. ↑ عجلی، احمد بن عبدالله، تاریخ الثقات، ص۴۱۶.    
۱۰. ↑ سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج۱۰، ص۲۰۵.    
۱۱. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۵۸.    
۱۲. ↑ داوودی، محمد بن علی، طبقات المفسرین، ج۲، ص۲۹۳.    
۱۳. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۳۸۵.    
۱۴. ↑ لبخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الکبیر، ج۱، ص۲۶۴.    
۱۵. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۵۹.    
۱۶. ↑ ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۵۶، ص۳۲۶.    
۱۷. ↑ بخاری، محمد بن اسماعیل، التاریخ الصغیر، ج۲، ص۲۹۵.    
۱۸. ↑ خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تذهیب تهذیب الکمال، ص۳۶۵.    
۱۹. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۷، ص۱۴۷.    
۲۰. ↑ ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره، ج۲، ص۲۰۴.    
۲۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۱، ص۲۸۵.    
۲۲. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۱، ق۱، ص۹۳.
۲۳. ↑ ابن ماکولا، علی بن هبةالله، الاکمال، ج۷، ص۷۰.    
۲۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۵، ص۴۰۰.    
۲۵. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۱۰.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۷۲۵، برگرفته از مقاله «محمد فریابی».


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 212 (قمری) | راویان اهل‌سنت قرن 3 (قمری) | زادگان سال 120 (قمری) | شخصیت‌های قرن 3 (قمری) | فقهای اهل‌سنت قرن 3 (قمری) | مؤلفان قرن 3 (قمری) | مفسران اهل سنت قرن 3 (قمری)
جعبه ابزار