آل طباطبای ایران از اواخر سده ۲ ق/۸ م گروهی از علویانحجاز و عراق بر اثر شرایط نامساعد سیاسی در قلمرو خلافت عباسیان و آزار امیران ترکنژاد آنان، به ایران که در آن روزگار گردنفرازیهای عباسیان را بر نمیتافت، پناه آوردند. یکی از شخصیتهای این خاندان، میر فتاح طباطبایی است.
میر فتاح طباطبایی (۱۲۰۹-۱۲۶۹ ق/۱۷۹۴-۱۸۵۳ م). پدر او میرزا یوسف آقا مجتهد تبریزی (د ۱۲۴۲ ق/۱۸۲۶ م) فرزند حاج میرزا عبدالفتاح طباطبایی بود. از زندگی میر فتاح چندان چیزی دانسته نیست. شهرت او بیشتر به این سبب است که در طی جنگهای ایران و روس (جنگ اول: ۱۲۱۸-۱۲۲۸ ق/۱۸۰۳-۱۸۱۳ م، جنگ دوم: ۱۲۴۱-۱۲۴۳ ق/۱۸۲۶-۱۸۲۷ م) همراه برخی خوانین ناراضی از حکومت قاجاریه، به سپاه روسیه در اشغال تبریز یاری رساند و در زمان چیرگی آنان بر تبریز، در این شهر زیست و پس از انعقاد عهدنامۀ ترکمانچای (در ۱۲۴۳ ق/۱۸۲۸ م) به تفلیس گریخت و بعد در ۱۲۵۸ ق/۱۸۴۲ م به تبریز بازگشت و در همین شهر درگذشت.
[۱]بامداد، مهدی، تاریخ رجال ایران، ج۳، ص۵۱، تهران، ۱۳۴۷-۱۳۵۳ش.