غرق آل فرعون (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از عذاب‌های آل فرعون که در
آیات قرآن به آن اشاره شده،
غرق شدن است.
هلاكت
فرعونیان، از جانب خداوند، با غرق آنها:
۱. «وَ إِذْ فَرَقْنا بِكُمُ الْبَحْرَ فَأَنْجَيْناكُمْ وَ أَغْرَقْنا آلَ فِرْعَوْنَ وَ أَنْتُمْ تَنْظُرُونَ؛
و ياد كنيد هنگامى كه دريا را برايتان شكافتيم؛ و شما را نجات داديم؛ و فرعونيان را غرق ساختيم؛ در حالى كه شما تماشا مى‌كرديد.»
۲. «كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ ... فَأَهْلَكْناهُمْ بِذُنُوبِهِمْ وَ أَغْرَقْنا آلَ فِرْعَوْنَ ...؛
اين، درست شبيه حال فرعونيان است ... ما هم بخاطر گناهانشان، آنها را هلاک كرديم، و فرعونيان را غرق نموديم....»
۳. «وَ لَقَدْ أَوْحَيْنا إِلى
مُوسى أَنْ أَسْرِ بِعِبادِي فَاضْرِبْ لَهُمْ طَرِيقاً فِي الْبَحْرِ يَبَساً ... • فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ بِجُنُودِهِ فَغَشِيَهُمْ مِنَ الْيَمِّ ما غَشِيَهُمْ؛
ما به
موسى وحى فرستاديم كه: شبانه بندگانم را از مصر با خود حركت ده؛ و براى آنها راهى خشک در دريا بگشا؛ ... به اين ترتيب فرعون با لشكريانش آنها را تعقيب كردند؛ و امواج خروشان دريا آنان را بطور كامل پوشانيد.»
۴. فَأَرْسَلَ فِرْعَوْنُ فِي الْمَدائِنِ حاشِرِينَ فَأَتْبَعُوهُمْ مُشْرِقِينَ • فَأَوْحَيْنا إِلى
مُوسى أَنِ اضْرِبْ بِعَصاكَ الْبَحْرَ فَانْفَلَقَ ... • وَ أَنْجَيْنا
مُوسى وَ مَنْ مَعَهُ أَجْمَعِينَ • ثُمَّ أَغْرَقْنَا الْآخَرِينَ؛
فرعون از اين ماجرا آگاه شد و مأموران گردآورى نيرو را به شهرها فرستاد، و به دنبال آن به
موسى وحى كرديم: عصايت را به دريا بزن.» او چنين كرد و دريا از هم شكافته شد، ... و
موسى و تمام كسانى را كه با او بودند نجات داديم. سپس ديگران را غرق كرديم.»
۵. «وَ لَقَدْ فَتَنَّا قَبْلَهُمْ قَوْمَ فِرْعَوْنَ وَ جاءَهُمْ رَسُولٌ كَرِيمٌ • فَدَعا رَبَّهُ أَنَّ هؤُلاءِ قَوْمٌ مُجْرِمُونَ • وَ اتْرُكِ الْبَحْرَ رَهْواً إِنَّهُمْ جُنْدٌ مُغْرَقُونَ؛
ما پيش از اينها قوم فرعون را آزموديم و پيامبر بزرگوارى به سراغشان آمد. آنها هيچ يک از اين پندها را نپذيرفتند، و
موسى به پيشگاه پروردگارش عرضه داشت: اينها قومى مجرمند. هنگامى كه از دريا گذشتيد دريا را آرام و گشاده بگذار و بگذر به يقين آنها كه در تعقيب شما مى‌آيند لشكرى غرق شده خواهند بود.»
غرق شدن فرعونيان در
دریا، پس از ارائه
معجزات و
اتمام حجّت بر آنان، از جانب خداوند:
«وَ لَمَّا وَقَعَ عَلَيْهِمُ الرِّجْزُ قالُوا يا
مُوسَى ادْعُ لَنا ... • فَلَمَّا كَشَفْنا عَنْهُمُ الرِّجْزَ إِلى أَجَلٍ هُمْ بالِغُوهُ إِذا هُمْ يَنْكُثُونَ • فَانْتَقَمْنا مِنْهُمْ فَأَغْرَقْناهُمْ فِي الْيَمِّ بِأَنَّهُمْ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ كانُوا عَنْها غافِلِينَ؛
هنگامى كه بلا بر آنها مسلّط مى‌شد، مى‌گفتند: اى
موسى! از پروردگارت براى ما بخواه ... امّا هنگامى كه بلا را، پس از مهلت معيّنى كه به آن مى‌رسيدند، از آنها برمى‌داشتيم، پيمان خويش را مى‌شكستند. سرانجام از آنها انتقام گرفتيم، و آنان را در دريا غرق كرديم؛ زيرا آيات ما را تكذيب كردند، و از آن غافل بودند.»
انتقام خداوند از فرعونيان، با غرق كردن آنان در دريا:
۱. «وَ لَقَدْ أَخَذْنا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِينَ ... • فَانْتَقَمْنا مِنْهُمْ فَأَغْرَقْناهُمْ فِي الْيَمِ ...؛
و ما فرعونيان را به
خشکسالی گرفتار كرديم، ... سرانجام از آنها انتقام گرفتيم، و آنان را در دريا غرق كرديم....»
۲. «وَ نادى فِرْعَوْنُ فِي قَوْمِهِ ... • فَلَمَّا آسَفُونا انْتَقَمْنا مِنْهُمْ فَأَغْرَقْناهُمْ أَجْمَعِينَ؛
فرعون در ميان قوم خود ندا داد ... امّا هنگامى كه ما رابه خشم آوردند، آنان را مجازات كرده و همه را غرق كرديم.»
بنی‌اسرائیل، نظاره‌گر غرق شدن فرعونيان، در آب دريا:
«وَ إِذْ فَرَقْنا بِكُمُ الْبَحْرَ فَأَنْجَيْناكُمْ وَ أَغْرَقْنا آلَ فِرْعَوْنَ وَ أَنْتُمْ تَنْظُرُونَ؛
و ياد كنيد هنگامى كه دريا را برايتان شكافتيم؛ و شما را نجات داديم؛ و فرعونيان را غرق ساختيم؛ در حالى كه شما تماشا مى‌كرديد.»
غرق شدن فرعونيان در دريا،
آیه خدا:
۱. «وَ أَنْجَيْنا
مُوسى وَ مَنْ مَعَهُ أَجْمَعِينَ • ثُمَّ أَغْرَقْنَا الْآخَرِينَ • إِنَّ فِي ذلِكَ لَآيَةً وَ ما كانَ أَكْثَرُهُمْ مُؤْمِنِينَ؛
و
موسى و تمام كسانى را كه با او بودند نجات داديم. سپس ديگران را غرق كرديم. در اين ماجرا، نشانه روشنى بود ولى بيشترشان ايمان نياوردند؛ (چرا كه طالب حق نبودند).»
۲. «وَ تَرَكْنا فِيها آيَةً لِلَّذِينَ يَخافُونَ الْعَذابَ الْأَلِيمَ • وَ فِي
مُوسى إِذْ أَرْسَلْناهُ إِلى فِرْعَوْنَ بِسُلْطانٍ مُبِينٍ • فَأَخَذْناهُ وَ جُنُودَهُ فَنَبَذْناهُمْ فِي الْيَمِّ وَ هُوَ مُلِيمٌ؛
و در آن شهرهاى بلا ديده نشانه‌اى روشن براى كسانى كه از
عذاب دردناک مى‌ترسند به جاى گذارديم. و در سرگذشت
موسى نيز (نشانه و درس عبرتى بود) هنگامى كه او را با دليلى آشكار به سوى فرعون فرستاديم؛ از اين رو ما او و لشكريانش راگرفتيم وبه دريا افكنديم در حالى كه در خورِ
سرزنش بود.»
غرق فرعونيان در دريا و عبور بنى‌اسرائيل از آن، هنگام
روز:
۱. «وَ جاوَزْنا بِبَنِي إِسْرائِيلَ الْبَحْرَ فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَ جُنُودُهُ بَغْياً وَ عَدْواً حَتَّى إِذا أَدْرَكَهُ الْغَرَقُ ... • فَالْيَوْمَ نُنَجِّيكَ بِبَدَنِكَ ...؛
سرانجام بنى‌اسرائيل را از دريا (رود عظيم نيل) عبور داديم؛ و فرعون و لشكريانش از سرِ ظلم و تجاوز، به دنبال آنها رفتند؛ تا زمانى كه غرقاب دامن او را گرفت، ...ولى امروز، بدنت را از آب نجات مى‌دهيم....» ظاهر جمله «فَالْيَوْمَ نُنَجِّيكَ بِبَدَنِكَ» اين است كه غرق، هنگام روز بوده است.
۲. فَأَرْسَلَ فِرْعَوْنُ فِي الْمَدائِنِ حاشِرِينَ فَأَتْبَعُوهُمْ مُشْرِقِينَ • فَأَوْحَيْنا إِلى
مُوسى أَنِ اضْرِبْ بِعَصاكَ الْبَحْرَ ... • وَ أَنْجَيْنا
مُوسى وَ مَنْ مَعَهُ أَجْمَعِينَ • ثُمَّ أَغْرَقْنَا الْآخَرِينَ؛
فرعون از اين ماجرا آگاه شد و مأموران گردآورى نيرو را به شهرها فرستاد، و به دنبال آن به
موسى وحی كرديم: عصايت را به دريا بزن. ... و
موسى و تمام كسانى را كه با او بودند نجات داديم. سپس ديگران را غرق كرديم.» مقصود از «فَأَتْبَعُوهُمْ مُشْرِقِينَ» اين است كه فرعونيان به هنگام ظاهر شدن نور
خورشید به
موسی علیه‌السلام و همراهانش رسيدند.
غرق شدن فرعونيان در دريا، خاطره‌اى
عبرت‌آموز و شايسته يادآورى براى بنى‌اسرائيل:
«يا بَنِي إِسْرائِيلَ اذْكُرُوا ... • وَ إِذْ فَرَقْنا بِكُمُ الْبَحْرَ ... وَ أَغْرَقْنا آلَ فِرْعَوْنَ ...؛
اى بنى‌اسرائيل! به‌خاطر بياوريد ... و ياد كنيد هنگامى كه دريا را برايتان شكافتيم؛ ... و فرعونيان را غرق ساختيم....»
عوامل غرق آل فرعون (قرآن).
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۱، ص۳۷۶، برگرفته از مقاله «غرق فرعونیان».
