غایة الشفاء (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب «غایة
الشفاء» نگاشتهای پیرامون تب شناسی (حمیات) به
زبان فارسی است.
مؤلف این نگاشته را چنین معرفی میکند: «بدان که این رسالهای است در باب آن که
تب چیست و چگونه میگیرد و معالجه همه انواع آن.»
از
سال نگارش و انگیزه مؤلف در
تحریر این اثر گزارشی نقل نشده است.کتاب دارای تبویب و فصل بندی خاصی نیست، بلکه مؤلف مطالب مورد نظرش را به ترتیب و پشت سر هم به رشته تحریر در میآورد. با این حال اهم و سرفصلهای کلی این اثر چنین است: ۱. تعریف تب و اجناس آن؛ ۲. چگونگی ایجاد؛ ۳. تاثیر تب در مزاجها؛ ۴. تب یومیه و اسباب، علائم، انواع و بیان شیوه درمان آن؛ ۵. تبهای عفونی؛ ۶. تب غب خالصه؛ ۷. تب غب غیرخالصه؛ ۸. تب محرقه؛ ۹. تب مطبقه؛ ۱۰. تبهای بلغمی؛ ۱۱. تبهایی که باطن
بدن سرد است و بیرون گرم؛ ۱۲. تب ربع، علائم، انواع و درمان آن؛ ۱۳. تب خمس و سدس؛ ۱۴. تبهای وبایی، علائم و علاج آنها. شیوه تحریر مطالب این اثر شیوهای گویا و به دور از پیچیدگی است.
این اثر رسالهای
فارسی پیرامون تبها است که مؤلف سعی نموده بر اساس منابع معتبری که در
اختیار دارد تبها و انواع آنها را بیان کند. اسباب و علائم هر یک را شرح دهد و در پایان درمان هر نوع را متذکر شود. همچنین مطالبی پیرامون حفظ الصحة و توصیههای جنبی پیرامون
تغذیه و
تدبیر فصول بیان کند. وی در این اثر به گفته پزشکان بزرگی همانند
ابن سینا ،
جالینوس ،
بقراط،
رازی و دیگران استناد میکند.
«غایة
الشفاء» در
هندوستان به
چاپ سنگی منتشر شده است. افست این اثر را مؤسسه مطالعات تاریخ پزشکی،
طب اسلامی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی
ایران با دیباچهای کوتاه به قلم آقای دکتر محمد مهدی اصفهانی منتشر نموده است. کتاب فاقد فهرست و پاورقی است.
نرم افزار جامع طب، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.