• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عیسی بن یونس سبیعی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مقالات مرتبط: عیسی بن یونس (ابهام‌زدایی).

سبیعى، ابوعمرو عیسی‌ بن یونس‌ بن ابواسحاق همدانى، محدثی مشهور در قرن دوم و از قبیله همدان است.


سبیع نام گروهى از قبیله همدان است كه نسب آنها به سبیع ‌بن صعب‌ بن معاویه می‌رسد.
[۱] علی ‌بن احمد مشهور به ابن‌ حزم، جمهره انساب‌العرب ص۴۷۵.
[۲] ابن‌ عساکر، تاریخ مدینه دمشق ج۴۸، ص۳۲.    

محل سكونت آن‌ها در کوفه نیز به سبیع معروف بوده است
[۳] سمعانى، الانساب ج۳، ص۲۱۸.

ابوعمرو عیسى نیز در آغاز زندگى در كوفه اقامت داشته و بعدها به حدث، منطقه‌اى در مرز بین بیزانس و شام، مهاجرت كرده است.
[۴] ابن‌ سعد، طبقات ج۷، ص۴۸۸.
[۵] خطیب بغدادى، تاریخ مدینه السلام ج۱۲، ص۴۷۳


جد وى، ابواسحاق عمرو بن عبدالله سبیعی، از محدثان مشهور كوفی بوده است و برادران عیسى، یونس (متوفى ۱۵۹) و یوسف، نیز از جمله محدثان بوده‌اند.
[۶] سمعانى، الانساب ج۳، ص۲۱۸ـ۲۱۹.


ابوعمرو از محدثان بسیارى حدیث شنیده است، از جمله از سفیان ثوری، مالک‌ بن انس و محمد بن اسحاق ‌بن یسار
[۷] جمال‌الدین یوسف مزى، تهذیب الكمال فى اسماء الرجال ج۲۳، ص۶۳ـ۶۵.
خطیب بغدادی
[۸] خطیب بغدادى، تاریخ مدینه السلام ج۱۲، ص۴۷۳.
و ابن‌ عساکر
[۹] ابن‌ عساکر، تاریخ مدینه دمشق ج۴۸، ص۳۳.    
اشاره كرده‌اند كه ابوعمرو جدش، ابواسحاق سبیعى، را دیده، اما ظاهرا، چون كم سال بوده، از وى روایت نقل نكرده است.
[۱۰] جمال‌الدین یوسف مزى، تهذیب الكمال فى اسماء الرجال ج۲۳، ص۶۳.


۳.۱ - ناقلین حدیث از ابو عمرو عیسی

از ابوعمرو محدثانى چون اسحاق ‌بن راهویه، نصر بن علی جهضمی و یحیی ‌بن معین، حدیث نقل كرده‌اند.
[۱۱] جمال‌الدین یوسف مزى، تهذیب الكمال فى اسماء الرجال ج۲۳، ص۶۵ـ۶۷.


۳.۲ - نظر رجال شناسان در مورد ابو عمرو عیسی

محمد بن عبدالله ‌بن عمار موصلى (متوفى ۲۴۲)، عالم محدث، از میان عیسى و برادرانش، عیسى را ضابط‌ترین معرفى كرده است
[۱۲] خطیب بغدادى، تاریخ مدینه السلام ج۱۲، ص۴۷۶.
احمد بن حنبل نیز عیسى را از پدر و برادرش در ضبط حدیث دقیق‌تر دانسته است.
[۱۳] ذهبى، سیر اعلام ‌النبلاء ج۸، ص۴۹۱.

بیش‌تر رجال شناسان‌ اهل سنت عیسى را به وثاقت، دقت در ضبط حدیث و حافظه‌ی قوى ستوده‌اند
[۱۴] خطیب بغدادى، تاریخ مدینه السلام ج۱۲، ص۴۷۶ـ۴۷۷.
[۱۵] جمال‌الدین یوسف مزى، تهذیب الكمال فى اسماء الرجال ج۲۳، ص۶۷ـ۷۳.


در منابع به زهد و تقوای او اشاره شده است.
عیسى در طول زندگی در ۴۵ جنگ شرکت كرد و ۴۵ بار حج به‌جا آورد.
[۱۶] جمال‌الدین یوسف مزى، تهذیب الكمال فى اسماء الرجال ج۲۳، ص۷۴.

عیسى در ۱۸۷ یا ۱۸۸
[۱۷] خطیب بغدادى، تاریخ مدینه السلام ج۱۲، ص۴۷۷.
[۱۸] ابن‌ عساکر، تاریخ مدینه دمشق ج۴۸، ص۴۳.    
و به نوشته‌ی ابن‌ سعد
[۱۹] ابن‌ سعد، طبقات ج۷، ص۴۸۸.
و سمعانی
[۲۰] سمعانى، الانساب ج۳، ص۲۱۹.
، در ۱۹۱ در حدث درگذشت.

• علی ‌بن احمد مشهور به ابن‌ حزم، جمهره انساب‌العرب، چاپ عبدالسلام محمد هارون (قاهره ۱۹۸۲).
• ابن‌ سعد، طبقات (چاپ احسان عباس).
• ابن‌ عساکر، تاریخ مدینه دمشق، چاپ على شیرى، بیروت ۱۴۱۷/۱۹۹۷.
• خطیب بغدادی، تاریخ مدینه السلام (اختصارات).
• سمعانی، الانساب (اختصارات).
• ذهبی، سیر اعلام ‌النبلاء (اختصارات).
• جمال‌الدین یوسف مزی، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، چاپ بشار عواد معروف، بیروت ۱۴۲۲/ .۲۰۰۲

۱. ↑ علی ‌بن احمد مشهور به ابن‌ حزم، جمهره انساب‌العرب ص۴۷۵.
۲. ↑ ابن‌ عساکر، تاریخ مدینه دمشق ج۴۸، ص۳۲.    
۳. ↑ سمعانى، الانساب ج۳، ص۲۱۸.
۴. ↑ ابن‌ سعد، طبقات ج۷، ص۴۸۸.
۵. ↑ خطیب بغدادى، تاریخ مدینه السلام ج۱۲، ص۴۷۳
۶. ↑ سمعانى، الانساب ج۳، ص۲۱۸ـ۲۱۹.
۷. ↑ جمال‌الدین یوسف مزى، تهذیب الكمال فى اسماء الرجال ج۲۳، ص۶۳ـ۶۵.
۸. ↑ خطیب بغدادى، تاریخ مدینه السلام ج۱۲، ص۴۷۳.
۹. ↑ ابن‌ عساکر، تاریخ مدینه دمشق ج۴۸، ص۳۳.    
۱۰. ↑ جمال‌الدین یوسف مزى، تهذیب الكمال فى اسماء الرجال ج۲۳، ص۶۳.
۱۱. ↑ جمال‌الدین یوسف مزى، تهذیب الكمال فى اسماء الرجال ج۲۳، ص۶۵ـ۶۷.
۱۲. ↑ خطیب بغدادى، تاریخ مدینه السلام ج۱۲، ص۴۷۶.
۱۳. ↑ ذهبى، سیر اعلام ‌النبلاء ج۸، ص۴۹۱.
۱۴. ↑ خطیب بغدادى، تاریخ مدینه السلام ج۱۲، ص۴۷۶ـ۴۷۷.
۱۵. ↑ جمال‌الدین یوسف مزى، تهذیب الكمال فى اسماء الرجال ج۲۳، ص۶۷ـ۷۳.
۱۶. ↑ جمال‌الدین یوسف مزى، تهذیب الكمال فى اسماء الرجال ج۲۳، ص۷۴.
۱۷. ↑ خطیب بغدادى، تاریخ مدینه السلام ج۱۲، ص۴۷۷.
۱۸. ↑ ابن‌ عساکر، تاریخ مدینه دمشق ج۴۸، ص۴۳.    
۱۹. ↑ ابن‌ سعد، طبقات ج۷، ص۴۸۸.
۲۰. ↑ سمعانى، الانساب ج۳، ص۲۱۹.


دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله « سبیعی»، شماره۵۴۴۷.    


رده‌های این صفحه : حدیث شناسی | درگذشتگان سال 187 (قمری) | راویان حدیث | رجال | محدثین اهل سنت
جعبه ابزار