• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عَقِیْم (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عَقِيْم:(مَنْ يَشآءُ عَقيماً)
«عَقِيْم» از مادّه‌ «عقم» (بر وزن بخل و همچنين بر وزن فهم) در اصل، به معناى خشكى و يبوست است كه مانع از قبول اثر مى‌شود، و زنان عقيم، به زنانى مى‌گويند كه رحم آن‌ها آمادگى براى پذيرش نطفه مرد و پرورش فرزند ندارد.
بادهاى «عقيم» را از اين جهت عقيم مى‌گويند كه قادر بر پيوند ابرهاى باران‌زا نيست؛ و روز «عقيم» به روزى گفته مى‌شود كه سرور و شادى در آن نباشد. و اين كه از روز قیامت به عنوان «يَوْمٌ عَقِيْم» ياد شده به خاطر آن است كه روزى بعد از آن نيست كه بتوانند به جبران گذشته بپردازند. و بالاخره، اگر به غذاهايى كه ميكروب آن‌ها كاملًا كشته شده «مُعَقَّمْ» مى‌گويند به خاطر آن است كه، اين موجودات مضر، ديگر در آن پرورش نمى‌يابند.



(أَوْ يُزَوِّجُهُمْ ذُكْرَانًا وَ إِنَاثًا وَ يَجْعَلُ مَن يَشَاءُ عَقِيمًا إِنَّهُ عَلِيمٌ قَدِيرٌ) (يا اگر بخواهد پسر و دختر- هر دو- را به آنان مى‌دهد، و هر كس را بخواهد عقيم مى‌گذارد؛ زيرا كه او دانا و تواناست.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: و هر كس را بخواهد عقيم و نازا مى‌كند يعنى از او فرزند نشود، و از همسرش نيز فرزندى نيايد، و چون اين معنا خود قسمتى جداگانه بود، لذا مانند دو قسم قبلى آن را هم مقيد به مشيت فرمود، و اما آن قسم كه جمع بين ذكران و اناث بود چون در حقيقت جمع بين دو قسم اول و دوم بود، ديگر مقيد به مشيتش نفرمود. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )


۱. شوری/سوره۴۲، آیه۵۰.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۵۷۹.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۱۱۸.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۰، ص۵۱۰.    
۵. شوری/سوره۴۲، آیه۵۰.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۴۸۸.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۱۰۱.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۶۹.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۱۶۷.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۵۵.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه‌، بر گرفته از مقاله «عَقِیْم»، ص۳۸۷.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره شوری | لغات قرآن




جعبه ابزار