عَجوز (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عَجُوز (به فتح عین و ضم جیم) از
واژگان قرآن کریم به معنای پیرزن است. این کلمه چهار بار در
قرآن کریم به کار رفته است.
عَجُوز به معنای پیرزن است. به واسطه
عاجز بودن از کارهای بسیار،
عجوز گفته شده است. در
اقرب الموارد گفته: آن وصف خاصّ پیرزن است.
جمع آن
عُجُز (به ضمّ اول و دوم) و عَجَائِز است.
عجوز دو دفعه درباره زن
حضرت ابراهیم (علیه‌السّلام) به کار رفته است.
(قَالَتْ يَا وَيْلَتَى أَأَلِدُ وَأَنَاْ عَجُوزٌ وَهَذَا بَعْلِي شَيْخًا) (گفت: «اى واى بر من! آيا من فرزند مى‌آورم در حالى‌كه پيرزنم، و اين شوهرم پيرمردى است؟!...)
(فَأَقْبَلَتِ امْرَأَتُهُ فِي صَرَّةٍ فَصَكَّتْ وَجْهَهَا وَقَالَتْ عَجُوزٌ عَقِيمٌ) (در اين هنگام همسرش جلو آمد در حالى‌كه از
خوشحالی و
تعجّب فرياد مى‌كشيد، به
صورت خود زد و گفت: (آيا پسرى خواهم آورد با اينكه پيرزنى نازا هستم؟!)
همچنین
عجوز دو بار در خصوص زن
حضرت لوط (علیه‌السّلام) به کار رفته است.
(فَنَجَّيْنَاهُ وَأَهْلَهُ أَجْمَعِينَ • إِلَّا عَجُوزًا فِي الْغَابِرِينَ) (ما او و تمامى خاندانش را نجات داديم • جز پيرزنى كه در ميان بازماندگان بود.)
(إِذْ نَجَّيْنَاهُ وَأَهْلَهُ أَجْمَعِينَ • إِلَّا عَجُوزًا فِي الْغَابِرِينَ) (او و خاندانش را همگى نجات داديم • مگر پيرزنى كه از بازماندگان بود...)
عجوز چهار بار در
قرآن کریم به کار رفته است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «عَجوز»، ج۴، ص۲۹۴.
