عوامل غرق آل فرعون (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
عوامل
غرق آل فرعون با توجه به
آیات قرآن عبارتند از:
استکبار فرعونيان، از عوامل غرق شدن آنها:
۱. «وَ لَقَدْ أَخَذْنا آلَ فِرْعَوْنَ ...• ... فَاسْتَكْبَرُوا ... • فَانْتَقَمْنا مِنْهُمْ فَأَغْرَقْناهُمْ فِي الْيَمِ ...؛
و ما فرعونيان را به
خشکسالی گرفتار كرديم، ... و تكبّر ورزيدند، ... سرانجام از آنها انتقام گرفتيم، و آنان را در دريا غرق كرديم....»
۲. «ثُمَّ بَعَثْنا مِنْ بَعْدِهِمْ مُوسى وَ هارُونَ إِلى فِرْعَوْنَ وَ مَلَائِهِ بِآياتِنا فَاسْتَكْبَرُوا ... • وَ جاوَزْنا بِبَنِي
إِسْرائِيلَ الْبَحْرَ فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ وَ جُنُودُهُ بَغْياً وَ عَدْواً حَتَّى إِذا أَدْرَكَهُ الْغَرَقُ ...؛
بعد از آنها، موسى و هارون را با نشانه‌هاى خود به سوى فرعون و اطرافيانش فرستاديم؛ امّا آنها تكبّر كردند ... سرانجام
بنى
اسرائيل را از دريا (رود عظيم نيل) عبور داديم؛ و فرعون و لشكريانش از سرِ ظلم و تجاوز، به دنبال آنها رفتند؛ تا زمانى كه غرقاب دامن او را گرفت....»
۳. «وَ قالَ فِرْعَوْنُ يا أَيُّهَا الْمَلَأُ ... • وَ اسْتَكْبَرَ هُوَ وَ جُنُودُهُ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِ ... • فَأَخَذْناهُ وَ جُنُودَهُ فَنَبَذْناهُمْ فِي الْيَمِ ...؛
و فرعون گفت: اى گروه
اشراف! ... سرانجام فرعون ولشكريانش به ناحق در
زمین تكبر ورزيدند، ... ما نيز او و لشكريانش را گرفتيم و به دريا افكنديم....»
اعراض از
حق و نپذيرفتن دعوت
موسی علیه‌السلام، از عوامل غرق شدن
فرعونیان در دريا:
«وَ فِي مُوسى إِذْ أَرْسَلْناهُ إِلى فِرْعَوْنَ ... • فَتَوَلَّى بِرُكْنِهِ وَ قالَ ساحِرٌ أَوْ مَجْنُونٌ • فَأَخَذْناهُ وَ جُنُودَهُ فَنَبَذْناهُمْ فِي الْيَمِ ...؛
و در سرگذشت موسى نيز (نشانه و درس عبرتى بود) هنگامى كه او را به سوى فرعون فرستاديم؛ ... امّا او با تمام وجودش روى برتافت و گفت: اين مرد يا ساحراست يا ديوانه! از اين رو ما او و لشكريانش راگرفتيم وبه دريا افكنديم....»
«فتولّى بركنه» يعنى
فرعون با تكيه به قدرت اطرافيانش از قبول حق اعراض كرد.
غرق فرعونيان، در پى انكار
معاد، از سوى آنان:
«وَ قالَ فِرْعَوْنُ يا أَيُّهَا الْمَلَأُ ... • وَ اسْتَكْبَرَ هُوَ وَ جُنُودُهُ ... وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ إِلَيْنا لا يُرْجَعُونَ • فَأَخَذْناهُ وَ جُنُودَهُ فَنَبَذْناهُمْ فِي الْيَمِ ...؛
و فرعون گفت: اى گروه اشراف! ... سرانجام فرعون و لشكريانش
تکبر ورزيدند ... و پنداشتند به سوى ما بازگردانده نمى‌شوند. ما نيز او و لشكريانش را گرفتيم و به دريا افكنديم....»
تكذيب
آیات الهی از ناحيه فرعونيان، عامل غرق شدن آنان:
۱. «وَ لَقَدْ أَخَذْنا آلَ فِرْعَوْنَ ... • فَانْتَقَمْنا مِنْهُمْ فَأَغْرَقْناهُمْ فِي الْيَمِّ بِأَنَّهُمْ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ كانُوا عَنْها غافِلِينَ؛
و ما فرعونيان را به خشكسالى گرفتار كرديم، ... سرانجام از آنها انتقام گرفتيم، و آنان را در دريا غرق كرديم؛ زيرا آيات ما را
تکذیب كردند، و از آن غافل بودند.»
۲. «كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ ... كَذَّبُوا بِآياتِ رَبِّهِمْ فَأَهْلَكْناهُمْ بِذُنُوبِهِمْ وَ أَغْرَقْنا آلَ فِرْعَوْنَ ...؛
اين، درست شبيه حال فرعونيان است ... آيات پروردگارشان را تكذيب كردند؛ ما هم بخاطر گناهانشان، آنها را هلاک كرديم، و فرعونيان را غرق نموديم....»
فرعونيان، گرفتار غرق شدن در دريا، به جهت
شرک ورزيدن به خدا:
«... أَنَّ هؤُلاءِ قَوْمٌ مُجْرِمُونَ • فَأَسْرِ بِعِبادِي لَيْلًا إِنَّكُمْ مُتَّبَعُونَ • وَ اتْرُكِ الْبَحْرَ رَهْواً إِنَّهُمْ جُنْدٌ مُغْرَقُونَ؛
... اينها قومى مجرمند. فرمود: بندگان مرا شبانه حركت ده كه شما تعقيب مى‌شويد. هنگامى كه از دريا گذشتيد دريا را آرام و گشاده بگذار و بگذر به يقين آنها كه در تعقيب شما مى‌آيند لشكرى غرق شده خواهند بود.»
«مجرمون» يعنى مشركانى كه
ایمان نمى‌آورند.
ظلم و ستمگرى فرعونيان، عامل غرق شدن آنان:
۱. «كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ ... وَ أَغْرَقْنا آلَ فِرْعَوْنَ وَ كُلٌّ كانُوا ظالِمِينَ؛
اين، درست شبيه حال فرعونيان است ... و فرعونيان را غرق نموديم؛ و همگى ستمكار بودند.»
۲. «وَ قالَ فِرْعَوْنُ يا أَيُّهَا الْمَلَأُ ... • فَأَخَذْناهُ وَ جُنُودَهُ فَنَبَذْناهُمْ فِي الْيَمِّ فَانْظُرْ كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الظَّالِمِينَ؛
و فرعون گفت: اى گروه اشراف! ... ما نيز او و لشكريانش را گرفتيم و به دريا افكنديم؛ اكنون بنگر سرانجام ستمكاران چگونه بود!»
پیمان‌شکنی فرعونيان، عامل غرق شدن آنها در دريا:
۱. «وَ لَقَدْ أَخَذْنا آلَ فِرْعَوْنَ ... • وَ لَمَّا وَقَعَ عَلَيْهِمُ الرِّجْزُ قالُوا يا مُوسَى ادْعُ لَنا رَبَّكَ بِما عَهِدَ عِنْدَكَ لَئِنْ كَشَفْتَ عَنَّا الرِّجْزَ لَنُؤْمِنَنَّ لَكَ وَ لَنُرْسِلَنَّ مَعَكَ
بَنِي إِسْرائِيلَ • فَلَمَّا كَشَفْنا عَنْهُمُ الرِّجْزَ ... إِذا هُمْ يَنْكُثُونَ • ... فَأَغْرَقْناهُمْ فِي الْيَمِ ....
و ما فرعونيان را گرفتار كرديم، ... هنگامى كه بلا بر آنها مسلّط مى‌شد، مى‌گفتند: اى موسى! از پروردگارت براى ما بخواه به عهدى كه با تو كرده، رفتار كند. اگر اين بلا را از ما مرتفع سازى، به يقين به تو ايمان مى‌آوريم، و
بنى
اسرائيل را با تو خواهيم فرستاد. امّا هنگامى كه بلا را، از آنها برمى‌داشتيم، ... پيمان خويش را مى‌شكستند. ... و آنان را در دريا غرق كرديم....»
۲. وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا مُوسى بِآياتِنا إِلى فِرْعَوْنَ وَ مَلَائِهِ ... • وَ قالُوا يا أَيُّهَا السَّاحِرُ ادْعُ لَنا رَبَّكَ بِما عَهِدَ عِنْدَكَ إِنَّنا لَمُهْتَدُونَ • فَلَمَّا كَشَفْنا عَنْهُمُ الْعَذابَ إِذا هُمْ يَنْكُثُونَ • فَلَمَّا آسَفُونا انْتَقَمْنا مِنْهُمْ فَأَغْرَقْناهُمْ أَجْمَعِينَ.
ما موسى را با آيات خود به سوى فرعون و اشراف او فرستاديم؛ ... وقتى گرفتار بلا مى‌شدند مى گفتند: اى ساحر! پروردگارت را به عهدى كه با تو كرده بخوان، تا ما را از اين بلا برهاند، كه ما
هدایت خواهيم يافت (و ايمان مى‌آوريم) امّا هنگامى كه
عذاب را از آنها برطرف مى‌ساختيم، بى‌درنگ پيمان خود را مى‌شكستند. امّا هنگامى كه ما رابه خشم آوردند، آنان را مجازات كرده و همه را غرق كرديم.»
غفلت از آيات الهى، از عوامل غرق شدن فرعونيان:
«وَ لَقَدْ أَخَذْنا آلَ فِرْعَوْنَ ...• فَأَغْرَقْناهُمْ فِي الْيَمِّ بِأَنَّهُمْ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ كانُوا عَنْها غافِلِينَ؛
و ما فرعونيان را گرفتار كرديم، ... سرانجام از آنها انتقام گرفتيم، و آنان را در دريا غرق كرديم؛ زيرا آيات ما را تكذيب كردند، و از آن غافل بودند.»
فسق فرعونيان، از عوامل غرق شدن آنان به انتقام الهى:
وَ نادى فِرْعَوْنُ فِي قَوْمِهِ ... • ... إِنَّهُمْ كانُوا قَوْماً فاسِقِينَ • ... انْتَقَمْنا مِنْهُمْ فَأَغْرَقْناهُمْ أَجْمَعِينَ.
فرعون در ميان قوم خود ندا داد ... به يقين آنان قومى فاسق بودند. ... آنان را مجازات كرده و همه را غرق كرديم.»
کفر فرعونيان، باعث غرق شدن آنان در دريا:
«وَ لَقَدْ أَخَذْنا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِينَ ... • ... وَ كانُوا قَوْماً مُجْرِمِينَ • فَانْتَقَمْنا مِنْهُمْ فَأَغْرَقْناهُمْ فِي الْيَمِ ...؛
و ما فرعونيان را به خشكسالى گرفتار كرديم، ... و جمعيّت گنهكارى بودند. سرانجام از آنها انتقام گرفتيم، و آنان را در دريا غرق كرديم....»
«مجرمين» به معناى كافران گناهكار است.
گناهکاری و زشت‌كارى فرعونيان، باعث غرق و هلاک شدن آنان:
«كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ ... فَأَهْلَكْناهُمْ بِذُنُوبِهِمْ وَ أَغْرَقْنا آلَ فِرْعَوْنَ ...؛
اين، درست شبيه حال فرعونيان است ... ما هم بخاطر گناهانشان، آنها را هلاک كرديم، و فرعونيان را غرق نموديم....»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۲۱، ص۳۷۷، برگرفته از مقاله «عوامل غرق فرعونیان».
